Сяргей Белаяр - Расследаванні інспектара Сарвы
Інспектар узяўся за крэмальерны замок і пасля невялікага намагання павярнуў яго. Як толькі металічныя пальцы выйшлі з пазоў, пераборку з велізарнай сілай штурхнула наперад. Разам з ёй і Сарву. Інспектар паспеў згрупавацца і перакатам праз плячо пагасіў інерцыю.
Прычына адсутнасці паветра высветлілася неадкладна — люк з тэхнічнага модуля ў генератарнай быў адчынены. Сарва павольна наблізіўся да дзіркі. Пераборка аказалася пасечанай асколкамі і несла на сабе сляды сажы. Пры выбуховай дэкампрэсіі люк заклінавала, што тлумачыла адсутнасць паветра ў генератарнай. Засланкі ў вентыляцыйнай шахце былі апушчаны.
Інспектар асцярожна ўсунуўся ў дзірку, гатовы ў любы момант адскочыць і пусціць у ход зброю. Пасечаная асколкамі цыстэрна ляжала на падлозе, якая амаль на паўметра ў вышыню была заліта вадой. На паверхні плавала разнастайнае смецце, сярод якога асабліва вылучаліся кавалкі пластыкавых бочак ёмістасцю дзвесце пяцьдзясят літраў. Праз дзірку ў купале віднелася Зямля.
— Дэтэктыў Ладо? — Адказам Сарву стала цішыня. — Дэтэктыў Ладо?
Калі дзе і мог знаходзіцца калега, дык толькі за рэзервуарам. Да яго і накіраваўся інспектар. Выбух літаральна развярнуў прамысловую помпу. Газавы храматограф не выявіў слядоў выбуховых рэчываў. Не мелася і метак вонкавага ўздзеяння.
— Замыканне?.. Ужо вельмі ўдала побач з помпай і цыстэрнай аказаліся бочкі з палівам!
Дэтэктыў Ладо ляжаў на баку, прыціснуты масіўнай металічнай апорай, якая ў свой час падтрымлівала рэзервуар. Становішча цела не пакідала ніякіх сумневаў у тым, што калега мёртвы, тым не менш Сарва кінуўся да Ладо. У думках ён звяртаўся да Бога з просьбай, каб усё аказалася не настолькі дрэнна.
Шчыток на твары пакрывалі россып дробных расколін і цёмна-карычневыя пацёкі крыві. Раскалоць шлем апора не змагла, а вось зламаць шыйныя пазванкі...
Інспектар ад душы вылаяўся. Ён не прылічаў дэтэктыва Ладо да сваіх сяброў, але якое цяпер гэта мела значэнне?
— Спадар Юдзін? — праз некаторы час выклікаў механіка Сарва. — Спадар Юдзін, вы мяне чуеце?.. Спадар Юдзін?
Інспектар паляпаў пальчаткай па шлеме, аднак сувязь так і не аднавілася. Мяркуючы па ўсім, нешта выйшла з ладу, калі Сарва здзяйсняў перакат.
— Спадар Юдзін? — Так і не атрымаўшы станоўчага выніку, інспектар сунуў пісталет у кабуру і пайшоў да пераборкі, маючы намер паклікаць механіка. За два крокі ад люка той нечакана прыйшоў у рух і зачыніўся, выклікаўшы рабізну на вадзе. — Толькі гэтага не хапала!
Сарва паспрабаваў увесці код доступу, аднак пераборка па-ранейшаму заставалася нерухомай. Пра тое, каб зрушыць яе ўручную, не магло ісці і гаворкі: пераборкі рабілі на сумленне.
— Спадар Юдзін? — Раптам інспектар адчуў, што пачынае задыхацца. Гэта было тым дзіўна, што манометр паказваў восемдзесят два працэнты напоўненасці балонаў з дыхальнай сумессю. Сарва крутануў вентыль, аднак жыватворны кісларод у лёгкія не лінуў. — Што за чорт?
Балоны былі заключаны ў кофр з вугляпластыку, узмоцнены каркасам са сплаву тытану з ірыдыем. Каб прабіць ахоўную абалонку, прыйшлося б прыкласці нямала намаганняў. Перакат і нават падзенне са шматметровай вышыні з'яўленне расколіны ў ахоўнай абалонцы выклікаць не маглі.
Нягледзячы на прыкладаныя намаганні, захоўваць спакой аказалася няпроста — няхітрыя разлікі паказвалі, што жыць інспектару засталося ўсяго нейкіх дзве ці тры хвіліны. Стрэлаў Юдзін не пачуе. Нават дзірка ў купале не давала шансу на выратаванне...
Дзесьці ў грудзях варухнуўся першабытны страх.
Але тут погляд Сарвы ўпаў на труп дэтэктыва Ладо. Не губляючы часу, інспектар кінуўся да калегі. Перад вачыма ўсё мацней скакалі яркія іскры, тым не менш Сарва здолеў разгледзець стрэлку. Манометр паказваў паўтара працэнта. Цалкам дастаткова для таго, каб паспрабаваць удачы.
Ціск на мозг рос, сэрца рвалася з грудзей, перад вачыма стаяла крывавая заслона, але інспектар знайшоў у сабе сілы памяняць балоны. Сарва ніколі б не падумаў, што звычайны кісларод можа быць такім цудоўным на смак...
Аддыхаўшыся, інспектар узяўся за пошукі таго, што магло быць карысным у якасці лесвіцы. Дзіркі ў купале размяшчалася ледзь правей за цыстэрну. Пры пэўным спрыце ўлезці на купал не складзе цяжкасці.
Сарва адчуў паварот крэмальернага замка нейкім шостым пачуццём. Яно ж загадала целу ўпасці побач з дэтэктывам Ладо і выцягнуць пісталет. Скрозь стуленыя павекі інспектар бачыў, як павольна прыадчыніліся пераборка, і з праёму выйшаў чалавек у скафандры, з пісталетам у руцэ. Не пазнаць механіка было немагчыма.
Не кажучы ні слова, Юдзін нетаропка рушыў да Сарвы, трымаючы яго на прыцэле. Інспектар стараўся дыхаць радзей, баючыся таго, што ўздыманне і апусканне грудзей можа яго выдаць. Наблізіўшыся, былы армейскі пілот некалькі разоў адчувальна штурхнуў Сарву. Пераканаўшыся ў тым, што ён не падае прыкмет жыцця, механік схаваў пісталет і пачаў метадычна абшукваць інспектара.
— Пазбаўляецеся ад доказаў, спадар Юдзін? — Сарва расплюшчыў вочы.
Калі механік і асалапеў, то толькі на імгненне. У наступнае яго рука памкнулася да зброі. Інспектар ударыў першым — спатрэбіўся папярэдне прытоплены напаўпусты балон. Удар прыйшоўся ў перадплечча. Пісталет выпаў з рукі Юдзіна і вухнуў у брудную ваду. Механік адказаў штурхялём нагі, і завязалася лютая сутычка.
Юдзін быў мацнейшы фізічна і меў большы запас дыхальнай сумесі. Не варта было скідаць з рахункаў і вайсковае мінулае. Сарва мог супрацьпаставіць яму набытыя ім у паліцэйскай акадэміі навыкі і жаданне выжыць.
Дапамагла выпадковасць — механік зачапіўся нагой за абломак апоры і падставіўся пад удар. Разумеючы, што другой спробы не будзе, інспектар уклаў ва ўдар усю рэшту сіл.
Юдзін паваліўся як падкошаны.
Інспектар замкнуў на руках механіка кайданкі і прываліў яго спінай да сцяны. Амаль уся дыхальная сумесь была выдаткаваная. Зусім не выпрабоўваючы згрызот сумлення, Сарва запазычыў адзін з двух поўных балонаў у механіка, а затым прывёў яго ў пачуццё.
— Вы працуеце на «Тэраформ», спадар Юдзін?
— Пайшоў ты! — Зразумеўшы, што ў яго не атрымаецца вызваліць рукі і атакаваць інспектара, былы армейскі пілот заскрыгатаў зубамі. Яго погляд быў поўны нянавісці.
— Умейце ж прайграваць, спадар Юдзін!.. Хочаце ведаць, калі ў мяне з'явіліся першыя сумневы? Пасля таго, як я заўважыў на вашым камбінезоне свежую пляму метан-этанавай сумесі. Кропля магла трапіць на вас толькі ў басейне.
— Якая, да д'ябла кропля?.. Забыўся, ці што, як мы з Гельмольдам дапамаглі табе дайсці да сімулятара?
— Кропля трапіла на ваш камбінезон раней, да таго, як я вярнуўся ў жылую ячэйку, якую вы, па вашых словах, не пакідалі.
— Менавіта так. Я спаў!
— Чаму ж тады тэмпература вашага ложка была такой нізкай?.. Ці не з-за таго, што вы проста не паспелі сагрэць яго?.. А адкуль на мысках вашых чаравікаў драпіны?.. Яшчэ ўвечары іх не было.
— Ды я мог падрапаць чаравікі дзе заўгодна!
— Падрапаць і футболіць электронную прыладу — дзве абсалютна розныя рэчы, спадар Юдзін. Ды і зусім інакш выглядае чалавек, разбуджаны пасярод ночы... Гэтыя факты вы можаце абвясціць галаслоўнымі абвінавачваннямі, аднак як быць з ператрусам і спробай забойства?
Адказу не было. Механік выдатна разумеў, што гэты факт крыць наўпрост няма чым. Дзеянні былога армейскага пілота любы суд адназначна ацаніў бы як прызнанне віны.
— Вы забілі дэтэктыва Ладо, абставіўшы забойства як няшчасны выпадак — кароткае замыканне паблізу бочак з палівам. Аналагічна вы мелі намер паступіць і са мной — дастаткова было аслабіць муфту шланга падачы дыхальнай сумесі і вывесці з ладу манометр... Падазраю, што труп Майнца доказам больш не з'яўляецца. А ноўтбук я нібыта мог страціць.
— Як усё ў цябе складна атрымліваецца, Сарва! Табе б пісьменнікам працаваць!
— Der Teufel steckt im Detail! Іншы б на маім месцы мог і не прыдаваць значэння дробязям, спадар Юдзін, але я стараюся ніколі нічога не выпускаць, паколькі ні адзін злачынец, якім бы геніяльным ён ні быў, прадугледзець усё не ў стане... Выхад у вас толькі адзін, спадар Юдзін, — чыстасардэчнае прызнанне! Толькі ў гэтым выпадку вы зможаце трапіць пад дзеянне праграмы па абароне сведак... «Тэраформ» асечкі вам не даруе.
— Ты маеш рацыю, Сарва. Як найміт я больш не існую! — Юдзін пракусіў каўнер камбінезона і адразу ж абмяк. Ці мог інспектар спыніць самагубства?
Сарва прыгнечана паківаў галавой і дастаў камунікатар. Належала давесці да ведама камісара Айнбунда аб завяршэнні справы.
ВЫБУХОВАЯ ДЭКАМПРЭСІЯ
Цела загінулага ад рукі найміта транснацыянальнай карпарацыі «Тэраформ» дэтэктыва Кгеўкгоўда Ладо інспектар Дэпартамента пазаземных крымінальных расследаванняў Ратаўт Сарва перанёс у медыцынскі пункт, дзе паклаў на свабодны ложак і накрыў прасціной. Труп механіка Юдзіна інспектар таксама вырашыў не пакідаць у тэхнічным памяшканні.
