Редьярд Киплинг - Маўглi (на белорусском языке)
- Гэта ты, чалавек-воўк? - спытаў Вантала з берага.
- Запытайся ў мёртвых, Чужынец, - адказаў Маўглi. - Хiба яны не плывуць унiз па рацэ? Я ўволю накармiў гэтых сабак граззю, я ашукаў iх сярод белага дня, а iхнi важак застаўся без хваста, але ўсё ж i на тваю долю яшчэ хопiць. Куды iх гнаць?
- Я пачакаю, - сказаў Вантала. - Уся доўгая ноч перада мною, там паглядзiм.
Усё блiжэй i блiжэй чуўся брэх сiянiйскiх ваўкоў:
- За Чараду, за ўсю Чараду мы прымаем бой!
I нарэшце лукавiна Вайнгангi вынесла рудых сабак на пяскi i водмелi насупраць Сiянiйскiх Пячор.
Тут яны зразумелi сваю памылку. Iм трэба было выбрацца з вады раней i напасцi на ваўкоў на беразе. Цяпер было занадта позна. Па ўсёй водмелi свяцiлiся палаючыя вочы, i, апрача страшнага пхiялу, што не сцiхаў ад самага захаду сонца, у джунглях не чуваць было нi гуку. Збоку здавалася, быццам Вантала ўпрошвае сабак выйсцi на бераг. I важак сабак крыкнуў iм:
- Павярнiцеся i нападайце!
Уся чарада кiнулася да берага, расплюхваючы i распырскваючы мелкую ваду, так што паверхня Вайнгангi закiпела пенаю i вялiкiя хвалi пайшлi па рацэ, быццам узнятыя параходам. Маўглi рынуўся ў бойку, калоў i рэзаў сабак, што, збiўшыся ў кучу, нiбы хваля, павалiлi на ўзбярэжны пясок.
I пачалася доўгая бiтва.
Ваўкi бiлiся на мокрым чырвоным пяску, памiж пераблытанымi каранямi дрэў, у кустах, у гушчары травы, бо нават i цяпер сабак было двое на аднаго ваўка. Але ворагi-ваўкi бiлiся не на жыццё, а на смерць, i бiлiся не адны толькi шыракагрудыя, iкластыя паляўнiчыя, але i ваўчыцы з дзiкiмi вачамi бiлiся за сваiх ваўчанят, а сям-там побач з iмi i аднагадовае ваўчаня, яшчэ не пералiнялае i ўсё кудлатае, таксама хапала зубамi i тузала ворага. Трэба вам сказаць, што воўк звычайна хапае за горла або за бок, а сабакi больш кусаюць за ногi, таму, пакуль сабакi валтузiлiся ў вадзе i вымушаны былi высока трымаць галаву, перавага была на баку ваўкоў; на сушы ваўкам даводзiлася туга, але i ў вадзе i на сушы нож Маўглi падымаўся i бiў аднолькава.
Чацвёрка прабiлася да Маўглi на дапамогу. Шэры Брат, прыпаўшы да каленяў хлопчыка, баранiў яго жывот, астатнiя трое ахоўвалi яго спiну i бакi або стаялi над iм, калi раз'юшаны сабака, з выццём кiдаючыся проста на нож, скачком збiваў Маўглi з ног. А далей усё змяшалася, збiлася ў кучу, якая кiдалася справа налева i злева направа па беразе. Адзiн раз Маўглi мелькам бачыў Акелу: на яго з двух бакоў населi сабакi, а сам ён учапiўся бяззубымi скiвiцамi ў сцягно трэцяга.
Ноч мiнала, i шпаркi, галавакружны бег на месцы ўсё паскараўся. Сабакi прытамiлiся i ўжо баялiся нападаць на дужэйшых ваўкоў, хоць яшчэ i не асмельвалiся ратавацца ўцёкамi; але Маўглi адчуваў, што наблiжаецца канец, i задавольваўся тым, што выводзiў сабак са строю. Аднагадовыя ваўкi цяпер нападалi смялей, можна было ўздыхнуць вальней, i ўжо адзiн бляск нажа прымушаў сабак кiдацца наўцёкi.
- Мяса абгрызена амаль да касцей! - прахрыпеў Шэры Брат.
- Але косцi яшчэ трэба разгрызцi, - адказаў яму Маўглi. - Вось як робiцца ў нас у джунглях! - Чырвонае лязо нажа слiзганула, як полымя, па баку сабакi, сцёгны якога знiклi пад ваўком, што навалiўся на яго.
- Мая здабыча! - агрызнуўся воўк i зморшчыў нос. - Пакiнь яе мне!
- Няўжо табе ўсё яшчэ мала, Чужынец? - сказаў Маўглi.
Вантала быў страшэнна пашматаны, але трымаў сабаку, нiбы ў цiсках, i той не мог паварушыцца.
- Клянуся буйвалам, што выкупiў мяне, - зларадна смеючыся, крыкнуў Маўглi, - гэта Куртаты!
I сапраўды, гэта быў вялiкi цёмна-руды важак.
Адзiн з сабак падскочыў на дапамогу важаку, але, перш чым яго зубы ўпiлiся ў бок Ванталы, нож Маўглi ўжо тырчаў у яго грудзях, а Шэры Брат дакончыў астатняе.
- Вось як робiцца ў нас у джунглях! - сказаў Маўглi.
Вантала не адказаў нi слова, толькi скiвiцы старога адзiнца сцiскалiся ўсё мацней i мацней, па меры таго як жыццё пакiдала яго. Сабака ўздрыгнуў, апусцiў галаву i замёр. Вантала замёр над iм.
- Цiшэй! Доўг Крывi сплачаны! - сказаў Маўглi. - Праспявай сваю песню, Вантала!
- Ён больш не выйдзе на паляванне, - сказаў Шэры Брат. - I Акела таксама маўчыць, ужо даўно.
- Мы разгрызлi косцi! - прагрымеў Пхао, сын Пхаоны. - Яны ўцякаюць! Забiвайце, забiвайце iх, Паляўнiчыя Вольнага Народа!
Сабакi адзiн за другiм крадком разбягалiся з пацямнелых ад крывi водмеляў да ракi, у густыя джунглi, уверх па цячэннi або ўнiз па цячэннi - туды, дзе дарога была свабодная.
- Доўг! Доўг! -крыкнуў Маўглi. - Плацiце Доўг! Яны забiлi Акелу! Няхай нiводзiн з iх не выйдзе адсюль жывы!
Ён памчаўся да берага з нажом у руцэ, каб не даць уцячы нiводнаму сабаку, якi адважыўся б кiнуцца ў раку. Але тут з-пад гары мёртвых целаў паказалася галава i пярэднiя лапы Акелы, i Маўглi апусцiўся перад iм на каленi.
- Хiба я не казаў, што гэта будзе мой апошнi бой? - прашаптаў Акела. Слаўнае было паляванне. А як ты, Маленькi Брат?
- Я жывы, Акела...
- Хай будзе так. Я памiраю, i я хацеў бы... хацеў бы памерцi блiжэй да цябе, Маленькi Брат.
Маўглi палажыў страшную, усю ў ранах, галаву Акелы сабе на каленi i абхапiў рукамi яго скусаную шыю.
- Даўно мiнулi часы, калi жывы быў Шэр-Хан, а чалавечае дзiцяня качалася голае ў пыле, - кашляючы, сказаў Акела.
- Не, не, я воўк! Я адной крывi з Вольным Народам! - усклiкнуў Маўглi. Не па сваёй волi я стаў чалавекам!
- Ты чалавек, Маленькi Брат, ваўчаня, узгадаванае мною. Ты чалавек, iнакш Чарада ўцякала б ад Дзiкiх Сабак. Табе я абавязаны жыццём, а сёння ты выратаваў усю Чараду, як я калiсьцi выратаваў цябе. Хiба ты не памятаеш? Цяпер сплачаны ўсе даўгi. Iдзi да свайго народа. Кажу табе яшчэ раз, зрэнка майго вока, паляванне скончана. Iдзi да свайго народа.
- Я не пайду. Я пачну хадзiць на паляванне ў джунглях адзiн. Я ўжо казаў.
- Пасля лета прыходзяць дажджы, а пасля дажджоў - вясна. Iдзi, пакуль цябе не прымусяць пайсцi. Iдзi да свайго народа. Iдзi да чалавека. Больш мне няма чаго табе сказаць. Цяпер буду гаварыць са сваiмi. Маленькi Брат, можаш ты падняць мяне на ногi? Я ж таксама Важак Вольнага Народа.
Вельмi асцярожна i ласкава Маўглi аберуч абхапiў Акелу i падняў яго на ногi, а воўк глыбока ўздыхнуў i пачаў Песню Смерцi, якую павiнен спяваць кожны важак памiраючы. Песня станавiлася ўсё больш i больш гучнай, гучала ўсё мацней i мацней, прагрымела далёка за ракой, а калi замоўкла апошняе "Добрага палявання!", Акела выслабанiўся на момант з рук Маўглi, падскочыў у паветра i ўпаў мёртвы на сваю апошнюю, страшную здабычу.
Маўглi сядзеў, звесiўшы галаву на каленi, забыўшы пра ўсё, а тым часам апошняга з параненых сабак дагналi i прыкончылi бязлiтасныя ваўчыцы. Паступова крыкi зацiхлi, i ваўкi, кульгаючы, вярнулiся лiчыць мёртвых. Пятнаццаць ваўкоў з Чарады, а з iмi шэсць ваўчыц ляжалi мёртвыя каля ракi, i з усiх астатнiх не было нiводнага, якi б нi быў не паранены. Маўглi праседзеў усю ноч, да халоднага свiтанку. Вiльготная ад крывi пыса Пхао легла яму на руку, i Маўглi адсунуўся, каб той мог бачыць распасцёртае цела Акелы.
- Добрага палявання! - сказаў Пхао, быццам Акела быў яшчэ жывы, а потым павярнуўся i кiнуў цераз пакусанае плячо астатнiм: - Выйце, сабакi! Сёння памёр Воўк!
Затое з усёй чарады рудых сабак, з двухсот паляўнiчых Дэкана, якiя выхвалялiся тым, што нiшто жывое ў джунглях не можа iм супрацiўляцца, нiводзiн не вярнуўся ў Дэкан з гэтай весткай.
ВЯСНОВЫ БЕГ
На другi год пасля вялiкай бiтвы з Дзiкiмi Сабакамi i смерцi Акелы Маўглi было гадоў семнаццаць. З выгляду ён здаваўся старэйшым, бо ад узмоцненага руху, сама лепшай ежы i звычкi купацца, як толькi яму станавiлася горача або душна, ён зрабiўся не па гадах дужы i рослы. Калi яму трэба было агледзець лясныя дарогi, ён мог паўгадзiны вiсець, трымаючыся адной рукой за галiну. Ён мог спынiць на бягу маладога аленя i павалiць яго на бок, ухапiўшы за рогi. Мог нават збiць з ног вялiкага дзiка з тых, што жывуць у балотах на поўначы. Народ Джунгляў, якi раней баяўся Маўглi, паколькi ён меў вялiкi розум, цяпер пачаў баяцца яго сiлы, i калi Маўглi спакойна iшоў па сваiх справах, шэпт пра яго прыход расчышчаў перад iм лясныя сцежкi. I ўсё ж яго позiрк заставаўся заўсёды лагодным. Нават калi ён бiўся, яго вочы не палалi агнём, як у чорнай пантэры Багiры. Яго позiрк станавiўся толькi больш уважлiвым i ажыўленым, i гэта было незразумела нават для самой Багiры.
Аднойчы яна спытала пра гэта Маўглi. Ён засмяяўся i адказаў:
- Калi я прамахнуся на паляваннi, дык бываю злосны. Калi пагаладаю днi два, дык бываю вельмi злосны. Хiба па маiх вачах гэта не прыкметна?
- Рот у цябе галодны, - сказала яму Багiра, - а па вачах гэтага не вiдаць. На паляваннi ты, ясi цi плаваеш - яны заўсёды адны i тыя ж, як камень у дождж i ў пагоду.
Маўглi лянiва зiрнуў на пантэру з-пад доўгiх веек, i яна, як заўсёды, апусцiла галаву. Багiра ведала, хто яе гаспадар.
Яны ляжалi на схiле гары высока над ракой Вайнгангай, i ранiшнiя туманы распасцiралiся пад iмi зялёнымi i белымi палосамi. Калi ўзышло сонца, гэтыя палосы туману ператварылiся ў хвалiстае чырвона-залатое мора, потым узнялiся ўгору, i нiзкiя, косыя промнi леглi на сухую траву, дзе адпачывалi Маўглi з Багiрай. Халодная пара наблiжалася да канца, лiстота на дрэвах завяла i пацямнела, i ад ветру ў ёй узнiкаў сухi аднастайны шолах. Адзiн маленькi лiсток шалёна бiўся аб галiнку ад ветру. Гэта разбудзiла Багiру. Яна ўдыхнула ранiшняе паветра з працяглым, глухiм кашлем, перакулiлася на спiну i пярэднiмi лапамi ўдарыла па трапяткiм лiстку.
