Неизвестно - Гапееў Ведзьміна тоня
Але і гэты пошукавік ў сусветнай павуціне нічога не знайшоў ні ў кірылічным напісанні, ні ў лацініцы.
Віцька яшчэ спрабаваў мяняць напісанне слова лацінскімі літарамі, мяняў адну-дзве літары, але дарэмна. Ужо хацеў выключыць, як раптам успомніў, што яму расказвалі старэйшыя пра пошукавыя сістэмы – у кожнай краіне ёсць яшчэ свая такая сістэма. А рэсурсы Інтэрнэта, каб яны былі вядомы пошукавікам, трэба яшчэ рэгістраваць у іх каталогах… Значыць, трэба спачатку выйсці на пошукавыя сістэмы розных краін – там хутчэй знайсці нешта малазначнае для ўсяго сусвету. Калі яно ёсць, вядома.
“Пошукавыя сістэмы розных краін” – набраў у запыце Віцька.
Яндэкс адказаў некалькімі старонкамі з дакументамі, дзе сустракаюцца такія словы. Ёсць патрэбны – англійскі.
Праверым … няма нічога.
Польскі пошукавік… нічога не знаходзіць. Нямецкі… І гэта нешта кажа сваім языком, але цалкам зразумела, што няма такіх спалучэнняў, няма радкоў са спасылкамі…
Віцька задумаўся, потым вырашыў хутка ўстанавіць у камп’ютэр яшчэ і нямецкую мову – бо без нямецкай мовы мо і няправільна будзе напісаць “Ведзьміна тоня”, каб нямецкі пошукавік на нечым спыніўся. Ды і як яно будзе выглядаць, гэта напісанне? А як тут напісаць, калі ніколькі гэтай мовы не ведаеш?
Пашукаў у даведніку маці дамашні тэлефон Таццяны Пятроўны – настаўніцы замежнай мовы. Патэлефанаваў – і ўдача, яна была дома.
“WEDZMINA…”. Нечакана для самога сябе Віцька захваляваўся. Мо прадчуванне якое было ці тое, што так доўга давялося шукаць правільнае напісанне?
І ўздрыгнуў, калі праз хвіліну на экране засвяціўся радок са спасылкай на нейкі невядомы рэсурс. І там, трохі ніжэй, былі два радкі нямецкага тэксту з выдзеленымі знаёмымі словамі…
Яшчэ не верачы, што нешта знайшлося, не ведаючы, што канкрэтна знайшлося, Віцька ліхаманкава, быццам усё магло прапасці раптоўна, націснуў на спасылку. Толькі б адкрылася старонка…
Адкрыўся сайт. Нямецкая мова. Як можна было здагадацца, то было кшталту нейкай электроннай версіі газеты. Тэксту было многа. Гэта, можна было здагадацца, было інтэрв’ю. І ў гэтым інтэрв’ю у адным месцы выразна выдзяляліся словы “WEDZMINA …”.
Пальцы дрыжалі. Віцька нават не стаў капіраваць тэкст, а націснуў на цалкам захаванне старонкі, потым яшчэ скапіраваў тэкст асобна… Каб ён ніяк не згубіўся.
Ужо спакойней апрацаваў тэкст у тэкставым рэдактары, надрукаваў на прынтыры. Атрымалася дзве старонкі.
І толькі цяпер, трымаючы ў руках і тэкст, і надрукаваную цалкам старонку невядомага сайта, Віцька ў думках крыкнуў сам сабе: “Гэй!”
І пашкадаваў, што вучыць англійскую мову, а не нямецкую. Як перакласці? Ісці да Таццяны Пятроўны? Не хацелася. Не хацелася ўвогуле паказваць каму-небудзь гэты тэкст, самому не прачытаўшы яго. А раптам там нешта такое, што… зробіць яго, Віцьку, сапраўдным героем?
Шукаць слоўнік і перакладаць па адным слове? Ну, гэта работа на тыдзень, ды яшчэ не так проста перакласці – у любой мове не заўсёды атрымаецца, бо сэнс слоў можа мяняцца…
Віцька глянуў на экран камп’ютэра і радасна ўсміхнуўся. Вось жа дурань! Ёсць жа электронны перакладчык – спецыяльная праграма. Праўда, настаўніца англійскай мовы, маладая яшчэ зусім, толькі пасля універсітэта, строга-настрога наказала не карыстацца гэтай праграмай. “Ведаць вы так нічога не будзеце. А я ў любым выпадку даведаюся, як вы перакладалі”.
Але цяпер не ўрок, а якраз той выпадак, калі электронны перакладчык – менавіта тое, што трэба.
Віцька загрузіў праграму, увёў тэкст. Маленькі пясочны гадзіннік на экране кульнуўся раз-другі, і збоку высвеціўся пераклад. Як Віцька і чакаў (бо раней жа карыстаўся), пераклад быў зроблены слова ў слова.
Нічога, ён разбярэцца… Але мо з гадзіну мучыўся Віцька, пакуль тэкст прыняў асэнсаваны выгляд.
Віцька перачытваў яго зноў і зноў, кожны раз адчуваючы ўсё ўзрастаючую адказнасць за тое, што ён цяпер трымаў у руках.
Гэта паперка на самай справе можа зрабіць яго героем.
А можа і дапамагчы быць разам з Віталем, тым Сяргеем, дзедам Васілём, маленькай Нэлай, сястрой Жэнькай…
Ён можа праславіцца – і аб ім будзе гудзець школа (ды хіба толькі школа?).
А можна гэту славу падзяліць паміж усімі. Мо і не атрымаецца славы ўвогуле, але можа атрымацца цікавая справа для ўсіх…
Віцька механічна набраў у пошукавым акенцы Яндэкса “слава”.
“Знойдзена 245 869 дакументаў на 87493 сайтах”.
І мноства старонак са спасылкамі…
Вунь колькі “славы” ў Інтэрнэце…
Віцька выключыў камп’ютэр. Зачыніў кабінет і пакрочыў дадому. Паперы шапацелі ў кішэні кашулі.
Хваляванне прайшло. Цяпер павінна была прыйсці радасць, а яна не прыходзіла. Нечага не хапала. Вось цяпер, у гэту мінуту. Віцька зразумеў – чаго. Віталя не хапала. Каб расказаць яму аб знаходцы. Дзеда Васіля не хапала – як важна яму будзе ведаць аб гэтай паперцы. І не некалі потым ведаць, а вось цяпер, калі яны збіраюцца туды – на Ведзьміну тоню.
Віцька не прымаў нейкага рашэння – усё стала і так відавочна: вядома ж, ён прыйдзе да іх. Бо гэта для іх вельмі важна. І для яго важна, што гэта ён адшукаў.
І стала нечакана лёгка на душы, нібыта крылы выраслі. Бегчы хацелася па вясковай вуліцы, як некалі басанож бегалі яны з Віталем і Жэнькай па цёплых лужынах пасля летніх ліўняў. І гэты ўспамін яшчэ больш замацаваў упэўненасць Віцькі ў тым, што яго знаходка – знаходка для ўсіх, для яго сяброў.
Бо разам так добра было бегчы басанож, аж пырскі ляцелі да самога сонца, па тых лужынах, калі толькі заціхалі апошнія ўдары грому…
Жэньку Віцька пабачыў у палісадніку – яна корпалася каля сваіх ружаў.
– Ты дзе так доўга? – спыталася яна.
– Так, засядзеўся… у Інтэрнэце, – пачаў быў Віцька і раптам зразумеў, што тое, што ён ведае, трэба найперш расказаць дзеду. Не, нават не аднаму дзеду – усім: і Віталю, і Сяргею, і Жэньцы. Бо гэта важна.
– Віцька, слухай... – працягнула просячы Жэнька. – Пайшлі да... дзеда Васіля з хлопцамі. Мяне адну яны прагоняць, слухаць не захочуць. Пайшлі, а? Ты ж таксама хочаш на плыце паплаваць, па астравах тых пахадзіць. Лета пройдзе, не ўспомніш нічога…
Віцька сеў на лаўку. Жэнька выйшла з палісадніка, апусцілася побач.
– Мяне таксама прагоняць... – ціха сказаў Віцька.
– А ты... папрасі прабачэння ў Сяргея, – нясмела прапанавала Жэнька. – Ты ж усё-такі вінаваты...
– Я ведаю, – рэзка адказаў Віцька, замаўчаў.
– А чаго ты з Эдзікам пасварыўся? – перавяла размову на іншае Жэнька. – Ён адзін, бачыла, у садзе загарае, музыку слухае...
– Не лезь, – цыкнуў Віцька, але тут жа сказаў глуха: – У лесе сарачанят расстрэльвалі... Адно жывое неслі, ён... яму лапу зламаў, спецыяльна, каб таксама забіць. І расстраляў з рагаткі. З трох крокаў... А я яму... З рагаткі ў галаву стрэліў. Скуру рассек, кроў пайшла. То гэта маці, відаць, і выклікалі ў сельсавет. Наплакаўся, мабыць...
– Эх, ты... – з жалем сказала Жэнька. – І вялікі, а такі дурны, людзей бачыць не ўмееш. Віталіка пакрыўдзіў. Адзін застаўся.
– З Віталем я паміруся... – упэўнена адказаў Віцька, скочыў з лаўкі, загаварыў узрушана: – Слухай, а калі мне, ну, падарыць ці аддаць Сяргею сваю вуду, а?
– Новую?
– Ага! У яго ж вуды простыя, арэхавыя вудзільны. Возьме?
– Не ведаю... – паціснула плячыма Жэнька. – Можа і не ўзяць, ён горды.
Віцька пабег да хлеўчыка, у якім, акрамя бацькавага інструмента і розных неабходных рэчаў для гаспадаркі (плужок, рыдлёўкі і падобнае), ляжалі яго вуды. Ён вынес з хлеўчыка новую, два тыдні назад купленую ў райцэнтры складную вуду: лёгкая, сямікаленная, на пяць метраў даўжыні, з катушкай.
– Ты на яе год грошы збіраў, – напомніла Жэнька. – Не шкада?
– Не-а, – адказаў Віцька з ноткамі радасці, быццам адшукаў жаданае выйсце. – У яго такой вуды зроду не было! Уяўляеш?
– Уяўляю. Я пайду з табой! – цвёрда заявіла Жэнька.
А Віцька адчуў сябе так, нібыта, доўга блукаючы ў пошуках, ён выйшаў на цвёрдую, роўную дарогу, якая выведзе яго на месца. Ад таго першага жадання, калі ў яго руках аказаўся той тэкст з нямецкага сайта, не засталося і следу. Так, напачатку свярбела не проста ўсіх здзівіць – прымусіць усіх слухаць яго. О, яшчэ б прасілі, каб быў з імі. Але вось – толькі так трэба: ён найперш паспрабуе прымірыцца з Сяргеем. Ён (і Жэнька, вядома) папросіць Віталя, дзеда Васіля і Сяргея, каб узялі яго і сястру ў сваю каманду. А потым ужо раскажа пра той тэкст. І нават калі адмовяць – ён усё роўна раскажа! Бо гэта так важна…
– Пайшлі! – выгукнуў рашуча Віцька. – За пытанне не б’юць.
У садку іх першай пабачыла Нэла
– Га! – выгукнула нечакана яна.
Сяргей, які з Віталем разбіраў бутэлькі, са здзіўленнем і захапленнем адначасова паглядзеў на яе, хацеў сказаць нешта радаснае, бадзёрае, але пабачыў, што Нэла пальчыкам паказвае ў бок надворка. Зірнуў. І пайшоў насустрач, рашуча, сціснуўшы кулакі.
Жэнька ішла крыху ззаду Віцькі, але як толькі ўбачыла напоўнены злой рашучасцю твар падыходзячага Сяргея, яна прайшла наперад, прыкрыўшы плячом брата. Яны спыніліся.
