Сяргей Белаяр - Расследаванні інспектара Сарвы
— Дзе капітан барка?
— Узяты пад варту да заканчэння разбору разам з іншымі членамі экіпажа, спадар інспектар.
— Тут або на катары?
— Тут.
— Будзьце ласкавы, запрасіце яго да мяне!
Капітанам «R-257» аказалася жанчына. Сарва прапанаваў ёй крэсла і падрыхтаваўся рабіць запісы ў нататніку.
— Назавіце сябе!
— Афіна Таранда. Камандзір барка «Эр дзвесце пяцьдзясят сем», порт прыпіскі — Месяц.
— Чаму вы спрабавалі схавацца ад паліцэйскіх, спадарыня Таранда?
— Мы прынялі іх за піратаў.
— Вось як?.. Хіба вашы сканеры не распазналі паліцэйскае судна?
— Што перашкаджае піратам замаскіравацца пад паліцэйскіх, спадар інспектар? — Сарва кіўнуў. З часоў Генры Моргана і Фрэнсіса Дрэйка тактыка разбойнікаў амаль не змянілася: здабычу піраты стараліся браць хітрасцю, і самым надзейным спосабам увесці саперніка ў зман з'яўляўся фальшывы сцяг. — Я аддала загад выкінуць два кантэйнеры, каб адцягнуць піратаў, і даць маім пілотам магчымасць прыгатавацца для запуску гіперпрывода.
— Ахвяраваць часткай дзеля цэлага?.. Хай сабе. Але навошта было пазбаўляцца ад усіх кантэйнераў?
— Жыццё даражэй за любы груз, спадар інспектар, якім бы каштоўным ён ні быў. Гіперпрывод на «Дзвесце пяцьдзясят сёмым» маламагутны, яшчэ першай серыі... Хто б даў гарантыю, што піраты не вырашаць пазбавіцца ад сведкі?
— Калі мне не здраджвае памяць, калонія на астэроідзе невялікая. Навошта ім столькі абсталявання?
— Не ведаю, спадар інспектар. Гэтае пытанне вам варта адрасаваць заказчыку. Мы — усяго толькі перавозчыкі.
— Вы ведалі, што знаходзіцца ў кантэйнерах, спадарыня Таранда?
— Ні я, ні мае людзі не маюць звычкі сунуць нос у чужыя справы, спадар інспектар.
— Ухвальная якасць. На жаль, ад адказнасці за саўдзел у злачынстве вызваліць яна не можа.
— «Дзвесце пяцьдзясят сёмы» — грузавое судна. Ніякай кантрабанды мы ніколі не вазілі!.. Не разумею, на якой падставе нас затрымліваюць?
— Самае большае праз шэсць гадзін паліцэйскія збяруць усе кантэйнеры, спадарыня Таранда. А пра тое, што вы везлі, я даведаюся ў самы бліжэйшы час!
— І чаго вы чакаеце ад мяне, спадар інспектар? — альбо Тарандзе сапраўды не было чаго хаваць, альбо ёй — самае месца на тэатральных падмостках. У любым выпадку без агляду барка і праверкі кантэйнераў гаварыць з капітанам «R-257» няма пра што.
Сарва выклікаў патрульнага і перадаў яму Таранду, а затым накіраваўся ў грузавы адсек. Метал накіравальных блішчаў, што паказвала на тое, што заказаў у каманды барка хапала.
Старанны агляд адсека нічога не даў, а вось з прыходам лейтэнанта з'явілася першая каштоўная інфармацыя.
— Які б груз ні перавозіў барк, гэта ніякае не камп'ютарнае абсталяванне, спадар інспектар. Кантэйнеры — крыягенныя!
Справа прымала сур'ёзны абарот.
— Што ўнутры?
— Нічога, спадар інспектар.
— Як нічога? — адказ Пагіна збянтэжыў Сарву.
— Ускрылі ўжо два, і абодва пустыя.
— У такім выпадку, навошта Тарандзе было пазбаўляцца ад пустых кантэйнераў? Наяўнасць на борце ёмістасцяў спецыяльнага прызначэння не з'яўляецца падставай для арышту судна. — Сарва задумаўся. — Пачакаем, пакуль не правераць усе кантэйнеры... Спадар лейтэнант, трэба правесці хімічны аналіз іх сценак.
— Добра, спадар інспектар. Я перадам на катар.
Сарва прайшоў у рубку кіравання, дзе адзін з патрульных займаўся вывучэннем файлаў з камп'ютараў «R-257».
— Ёсць што-небудзь, вартае ўвагі?
— Нічога такога, што можна выкарыстаць у якасці доказнай базы супраць экіпажа барка, спадар інспектар, — на імгненне адарваўшыся ад дысплэя, адазваўся паліцэйскі.
Каб заняць час, Сарва прыступіў да допыту падначаленых Таранды. Выключаючы асобныя дэталі, паказанні цалкам супадалі. З прычыны таго, што патрульныя развялі экіпаж па розных адсеках, каб пазбегнуць змовы, вызначыцца з тактыкай астранаўты маглі толькі папярэдне — падчас уцёкаў ад катара.
Першыя даныя паступілі праз чатыры гадзіны: кантэйнеры мелі тэхналагічныя адтуліны, якія неслі на сабе сляды карбаранавай кіслаты — самай моцнай з тых, якія дапускалі магчымасць захоўвання ў спецыяльных сасудах. Сценкі кантэйнераў пакрывала плёнка з арміраванага шкла на аснове паладыевай сеткі. Умяшчальнасць бакаў для кіслаты дазваляла гарантавана знішчыць змесціва кантэйнераў.
Інспектар вылаяўся — аднаго толькі факту выкарыстання карбаранавай кіслаты для суда будзе мала. Праўда, надзея яшчэ заставалася — патрульныя правяралі сёмы з васьмі адлоўленых кантэйнераў. Але ёй не наканавана было спраўдзіцца — праз паўтары гадзіны, якія Сарва правёў як на іголках, стала зразумела, што доказаў супраць экіпажа «R-257» няма. Не знайшлося нічога супрацьзаконнага і на жорсткіх дысках.
Выдатна разумеючы, што ні адзін кантрабандыст у цвярозым розуме і цвёрдай памяці ніколі беспадстаўна не выкіне дарагі груз, інспектар вярнуўся ў грузавы адсек і дастаў з несэсэра магутную лупу, а затым апусціўся на карачкі і пачаў міліметр за міліметрам аглядаць рабрыстую падлогу. У практыцы Сарвы не мелася ні аднаго выпадку, каб злачынец наогул не пакінуў ніякіх слядоў.
Шматгадзінная руціна прынесла плён — каля самага люка, у некалькіх сантыметрах ад падлогі, выявілася дзіўная пляма. Праверка пры дапамозе газавага храматографа дала нечаканы вынік — нароўні з малекуламі карбаранавай кіслаты пляма ўтрымлівала хладагент і часціцы арганічнай тканкі. Сарва саскроб узор у пластыкавую прабірку. Электронны мікраскоп знайшоўся ў медыцынскім адсеку катара.
Ведаў інспектара не хапала, таму ён звярнуўся па кансультацыю да суднавага лекара.
— Гэта валакніста-эластычная злучальная тканіна. Эмбрыянальная, калі меркаваць па колькасці мезенхімных клетак.
— Вы ўпэўнены?
— Абсалютна! Клеткі толькі пачалі акумуляваць ліпоідныя рэчывы. Яшчэ няма ніякага дыферэнцыявання калагенавых і эластычных валокнаў. Да таго ж клеткі зусім незалежныя адна ад другой. Адназначна эмбрыён!
— Д'ябал! — Сарве каштавала велізарных намаганняў трымаць сябе ў руках. — Гэта колькі ж іх было ў кантэйнерах?
Аддыхаўшыся, інспектар агледзеў кантэйнеры і загадаў прывесці да яго капітана барка.
— Доўга вы яшчэ збіраецеся трымаць нас пад арыштам, спадар інспектар? — ледзь пераступіўшы парог, накінулася на Сарву Таранда. — Мы не парушалі ніякіх законаў!
— За адну толькі нелегальную транспарціроўку эмбрыёнаў вам пагражае пажыццёвае зняволенне, спадарыня Таранда.
— Не разумею, пра што гэта вы? — ваяўнічы запал капітана «R-257» імгненна вычарпаўся. Ад погляду інспектара не схавалася і змяненне колеру скурнага покрыва.
— А саўдзел у гандлі людзьмі прывядзе вас да вышэйшай меры пакарання, незалежна ад таго, грамадзянамі якой краіны вы з'яўляецеся.
— Што за лухту вы несяце, спадар інспектар?.. «Дзвесце пяцьдзясят сёмы» не вазіў нічога такога! Ніколі!
— Вы яшчэ скажыце, што не мелі ўяўлення аб характары грузу, спадарыня Таранда! — Сарва злавіў сябе на тым, што адчувае да капітана барка агіду. — Канструкцыя ў кантэйнераў арыгінальная — у выпадку небяспекі варта толькі адціснуць клапан бака...
Таранда падалася назад. У яе вачах чытаўся жах.
— Тое, што засталося ад замарожаных эмбрыёнаў, выплюхваецца ў касмічную прастору... Ведаеце, спадарыня Таранда, справу можна і не даводзіць да суда. Спроба ўцёкаў...
— В-в-вы н-не ас-ссмеліцц-есся! — ад хвалявання капітана барка пачала заікацца.
— Вы ў гэтым упэўнены, спадарыня Таранда? — Сарва як быццам няўзнак паклаў руку на кабуру, прымусіўшы жанчыну нервова праглынуць сліну. — Прадаваць чалавечыя эмбрыёны тым, хто выгадуе з іх рабоў... Якім жа трэба быць маральным вырадкам, каб заняцца такім?
Вялікі палец інспектара ссунуў зашпільку.
З вачэй Таранды хлынулі слёзы. Яна бухнулася на калені і закрычала:
— Я ўсё раскажу, толькі не забівайце!
ІНКУБАТАР
Выгляд галосячай жанчыны, якая поўзала на каленях і ўмольвала не забіваць яе, прымусіў інспектара Дэпартамента пазаземных крымінальных расследаванняў Ратаўта Сарву прыбраць руку з кабуры і сказаць:
— На шчасце для вас, спадарыня Таранда, я — чалавек старой загартоўкі. Мне гідкая нават сама думка пра тое, што можна забіць бяззбройнага чалавека, хай і не годнага называцца такім... Зараз вы распавядзеце мне пра ўсё! Толькі так вы зможаце захаваць сваё нікчэмнае жыццё.
Вагалася капітан «R-257» нядоўга:
— Няхай будзе па-вашаму!
Інспектар дазволіў Тарандзе напіцца з уласнай пляшкі, уключыў лічбавы дыктафон і дэманстратыўна прысунуў яго да жанчыны.
— Слухаю!
— Кантэйнеры мы загрузілі на Юпітэры шэсць — там дзейнічае перавалачная база, праз якую ідзе вялікая частка нелегальнага гандлю чалавечымі эмбрыёнамі і донарскімі органамі. Задачай «Дзвесце пяцьдзясят сёмага» з'яўлялася дастаўка грузаў на 2011 QF99 — траянскі астэроід Урана.
