Сяргей Балахонаў - Без ста гадоў на разгадку
— Напэўна, нейкая сацыяльная рэклама, — выказаў меркаванне Арцём. — Я не звярнуў увагі. Там, здаецца, здымак з дзяўчынай і нейкі надпіс. Нешта тыпу: «Мая новая фраза да цябе будзе...». А што далей, не ўспомню.
Мількавец, усё яшчэ злавалася і падтрымліваць гутарку на завязаную тэму не стала.
6
Забаўляльны комплекс атакавала мноства наведвальнікаў. Усё-ткі ж быў суботні вечар, які пачынаў хіліцца да ночы. У «Аліверы» меўся з дзясятак аўтаномных бараў, рэстаранаў і адна вялікая дыскатэчная зала. Пра гэтую акалічнасць тройца шукальнікаў неяк і не падумала. Адныя спяшаліся ў сушы-бар, другія на дыскатэку ў стылі зомбі-апакаліпсісу, трэціх цікавілі іншыя забаўкі, кшталту гоў-гоў танцаў. Стоячы на ганку комплексу, Аксана, Арцём і Віктар Андрэевіч акурат назіралі плынь вясёлых наведвальнікаў апранутых пад зомбі. Коратка параіўшыся, шукальнікі рушылі да дзвярэй. Збіраліся абходзіць усе ўстановы комплексу ў спадзеве, што дзе-небудзь пашанцуе знайсці Навіцкую і Беланосаву. «Абы яны толькі ў зомбі не былі апранутыя», — падумаў баскетбаліст. На шчасце, ісці далёка не давялося. З дзяўчатамі сутыкнуліся ў дзвярах. Тыя адразу ж пазналі Казімірчыка. Здзівіліся і яму, і ягонай кампаніі. Каця нават войкнула. Давялося ім хутка задаваць пытанні. Яны выслухалі і пагадзіліся адысці ўбок, каб паразмаўляць без сведкаў.
Хлопец адразу ж запытаўся ў Насці пра яе сустрэчу са Светай. Тая ахвотна і даволі роўна патлумачыла, што яны бачыліся пасля дзвюх гадзін дня ў прысадах каля школы. Сказала, што спрабавала ўгаварыць Даброўскую адмовіцца ад паездкі ў Нямеччыну.
— Я рэальна заслужыла гэтую паездку, — запэўнівала Насця, агучваючы сваю крыўду. — Я шмат трэніравалася. Прыклала столькі намаганняў, каб дасягнуць высокіх вынікаў. Па сутнасці, я ўвесь год працавала на перамогу ва ўчарашніх спаборніцтвах. А Свеце заўжды ўсё давалася лягчэй. Яна часта перамагала, нібыта гуляючы. Дый увогуле ёй заўсёды больш шанцуе.
— І калі яна адмовілася, ты вырашыла зрабіць ёй нешта кепскае? — не стаў хаваць сваіх падазрэнняў юнак. — Разам з Кацяй вы некуды яе завабілі і там.
— Гэта не смешна. Перастань так жартаваць, — папрасіла плыўчыха, састроіўшы вельмі сур’ёзную міну.
— А што я павінен казаць! Мая дзяўчына знікла без звестак! Ніхто нічога не ведае! Ніхто ні ў чым не вінаваты! А Светы, як не было, так і няма! — усхадзіўся Арцём, ажно Віктару Андрэевічу прыйшлося торгаць яго за рукаў. Яго крык справе нічым дапамагчы не мог, а толькі прыцягваў увагу старонніх людзей. Пара амапаўцаў, якія стаялі каля іншага краю будынка, ужо скіравалі свае позіркі на іх. Але юнак сцішыўся, і тыя адразу згубілі інтарэс.
— Мы паразмаўлялі са Светай. Але яна так і не сказала ні «так», ні «не», — працягвала Навіцкая. — Яна сказала, што параіцца з табой. Маўляў, паездка выдатная, але ехаць туды проста дзеля самой паездкі сэнсу мала, бо заключаць там кантракты яна вялікага жадання не мае. А ўсё чаму? А ўсё таму, што не хоча губляць цябе. Яна абяцала пазваніць мне сёння ўвечары. Але не пазваніла. Калі шчыра, пачуўшы ад яе ўсё гэта, я расчулілася. Я не чакала ад яе такога разумення і такіх адэкватных паводзін. Нават расказала ёй, што мы з Кацяй завіснем сёння ў «Аліверы».
Здзіўленню Казімірчыка не было межаў. Яго спадарожнікі таксама здзівіліся нямала. Хлопец, быццам не верачы, што паміж Светай і Насцяй не было сваркі, а між Насцяй і Кацяй змовы, звярнуўся да апошняй:
— А ты чаго мне сёння пісала?
— Па ціхай журбе, — выціснула яна з сябе, хаваючы вочы, чым нагадала прысаромленую шкадлівую котку.
Дзяўчаты кляліся і божкаліся, што ўвечары Даброўскай не бачылі, а пагатоў шкоды ёй ніякай не чынілі. Беланосава нават заплакала. Доказаў іх недатычнасці да знікнення Даброўскай не было аніякіх, але шукальнікі фармальна выкраслілі абедзвюх са спісу падазраваных. Ім наказалі на прамілы бог нідзе нічога пра знікненне Светы не балбатаць, а то, як наўмысна падкрэсліў Знайдзёнаў, «шчэ невядома, як усё ета дзела павернецца».
7
Цяпер засталіся толькі два варыянты. Або шукаць навіны пра няшчасныя здарэнні, або звярнуцца да асобы апошняга вядомага сведкі. Сайт здарэнняў утрымліваў новыя зводкі, але Святлана ў ніводнай з іх не фігуравала. Сталі наноў абмяркоўваць фатографа. Атрымлівалася, што ён быў ці не апошнім, хто дакладна бачыў зніклую. Па сутнасці, Сулімаў стаў адпраўным пунктам большасці далейшых лагічных пабудоў і Арцёма, і Аксаны. Прасцей кажучы, усё скокі пачаліся менавіта ад яго аповеду. Паўстала пытанне: а што, калі ён прыдурваўся? Нельга было скідваць з рахункаў версію, што ён прыдумаў, нібыта падслуханае ў Светы прозвішча, каб наўмысна пусціць Арцёма ілжывай каляінай. Гэтым Нікас кідаў цень на настаўніка. Але ці закладваў ён у свой ход двухсэнсоўнасць, ці так атрымалася праз збег абставін — пра гэта ніхто меркаваць не браўся.
Следам ішло наступнае пытанне — ці мае фатограф дачыненне да знікнення Даброўскай. Матываў для выкрадання не праглядалася. Шукальнікі на нейкі час замоўклі ў роздуме. І раптам настаўнік схапіўся за галаву і звярнуўся да баскетбаліста:
— Ты казаў, што пераблытаў яго чарговую мадэльку са Святланай. Яны такія падобныя?
— Здалёк нават вельмі падобныя. Дый зблізку падабенства ёсць, — прызнаўся юнак.
— Ясна. А ты альбомы з мадэлькамі на яго старонцы глядзеў?
— Глядзеў. Я яшчэ Свеце тады сказаў. Там жа ўсе мадэлі аднатыпныя... — сказаў Казімірчык, на імгненне асекся, даўмеўшыся да сутнасці, і потым працягнуў: — Ды яны ж там усе чыста падобныя на Свету!
— Вось! — літаральна выкрыкнуў Віктар Андрэевіч. — Ён фатаграфуе дзяўчын, падобных адна на адну. Гэта ўжо нагадвае не проста захапленне, але пэўную манію. А што калі разам з фатаграфіямі Нікас калекцыянуе і саміх мадэлек?
— Калі ты маеш на ўвазе серыйныя забойствы, — скептычна выдала Аксана, — то гэтага не можа быць: пра гэта б даўно не толькі ведаў увесь горад, але і цэлая краіна стаяла б на вушах. Дый і не было б тады серыі гэтых здымкаў у інтэрнэце.
— Я не пра забойствы, — запярэчыў настаўнік. — Я пра калекцыю яго... гмм, так бы мовіць, блізкасці з мадэлькамі. Сфатаграфаваў адну — зблізіўся. Сфатаграфаваў другую — зблізіўся. Ну, і так далей.
— І ўсё ж для сэксуальна заклапочанага свяціць такія калекцыі-фотасесіі было б занадта небяспечна. Ці мала розных дамарослых дэтэктываў у «кантакце» сядзіць? — трохі падумаўшы, адцеміла Мількавец.
— Але ж з альбомаў нічога такога і не вынікае. Здымкі прыгожыя і строгія. Без фрывольнасцяў, — канстатаваў настаўнік.
— Бо для фрывольнасцяў ён знаходзіць іншы час! — гнеўна гыркнуў хлопец. — Трэба тэрмінова ехаць туды і прыдзірліва пагаманіць з гэтым тыпам. Я збяру сваіх сяброў па баскетболе і па гульні ў «Схватку». Калі спатрэбіцца, то возьмем штурмам гэты чортаў катэдж!Такая рашучая заява спужала спадарожнікаў.
— Толькі незаконнага пранікнення ў прыватныя ўладанні нам яшчэ не хапала! — абурылася Аксана, шукаючы падтрымкі ў калегі.
— Я люблю прыгоды, але ж быць Андрэем Беларэцкім не жадаю, — настаўнік адхрысціўся ад словаў Арцёма, згадаўшы героя «Дзікага палявання караля Стаха». — Давай мы паедзем да Нікаса, і я адзін паспрабую з ім паразмаўляць.
— А які з гэтага будзе толк? Ён вам пасмяецца ў твар. Ці зноў пад дурня закосіць. Трэба прабірацца ў катэдж, каб адшукаць там Свету. Калі вы не хочаце мне ў гэтым дапамагаць, то я не пакрыўджуся. Вы і так многа для мяне зрабілі.
— Не, Арцёме, мы цябе не кінем, — запэўніў настаўнік. — Можа, да сённяшняга дня ў Сулімава ўсё было гладка. Дзяўчаты пагаджаліся. А вось наша Святлана адмовіла, і ў фатографа перамкнула клемы. Ну, ці не можа такое быць? Яна сказала яму «не», а ён яе за гэта ў пакоі зачыніў. Так што Бог з ёй, з рэпутацыяй. Калі мы выратуем дзяўчыну, то пераможцаў не асудзяць.
— Гэта пафас? — саркастычна ўдакладніла аспірантка.
— Гэта пофіг, — не стрымаўся ён выдаць у адказ, усміхаючыся адно куточкамі вуснаў.
8
Хлопец і дзяўчына, знаёмыя баскетбаліста, сталыя ўдзельнікі «Схваткі», падышлі да падворка катэджа Сулімава. Яны павінны былі нештачка інсцэніраваць і тым самым апынуцца ў катэджы. Потым мусілі б дзейнічаць па абставінах і патэлефанаваць астатнім, калі здабудуць хоць нейкую інфармацыю. Знаёмцы тут былі патрэбныя толькі з-за таго, што Віктара Андрэевіча і Аксану фатограф мог ведаць у твар, дзякуючы здымкам у сацыяльнай сетцы.
Хлопец націснуў кнопку дамафона. Пэўны час на гэта не было ніякай рэакцыі. Праз дарогу пад шатамі дрэва стаялі Казімірчык, Знайдзёнаў, Мількавец, а таксама два сябры Казімірчыка. Усе пільна прыглядаліся да дзвярэй. На выпадак няўдачы яны збіраліся задзейнічаць дадатковы план. Прынамсі, на гэта разлічваў Арцём. Аднак у дамафоне пачуўся зусім не сонны, але яўна незадаволены голас гаспадара. Хлопец прыняўся удаваць заклапочанага маладога мужа, жонка якога вось-вось павінна нарадзіць. Нікас параіў або не жартаваць так, або выклікаць хуткую.