Сяргей Балахонаў - Без ста гадоў на разгадку
Обзор книги Сяргей Балахонаў - Без ста гадоў на разгадку
Сяргей БАЛАХОНАЎ
БЕЗ СТА ГАДОЎ НА РАЗГАДКУ
1
Гледачы не маглі стрымацца ад узрушаных крыкаў, падтрымліваючы сваіх фаварытак у заплыве вольным стылем на тысячу пяцьсот метраў. Пераважную большасць прысутных складалі не проста аматары гэтага віду спорту, а так ці інакш знаёмыя з удзельніцамі спаборніцтваў. Таму глядацкая ўзрушанасць дасягала вельмі высокага градуса. Плыўчыхі імкліва рухаліся па дарожках басейна. Ці не кожная з іх разлічвала на перамогу. Неўзабаве пасля старту вызначыліся рэальныя прэтэндэнткі на першае месца. З трыбунаў грымелі акурат два імені: Света і Насця. Яны здолелі пайсці ў адрыў ад сваіх суперніц. Плылі, не адстаючы адна ад адной і яўна не збіраючыся саступаць. Тое, што трыбуны равуць, яны чулі. Але для іх гэта гучала толькі як водгулле накшталт далёкага рэха. Дзяўчыны былі засяроджаныя на заплыве, намагаліся не зважаць на воклічы прыхільнікаў. Нават найменшая ўвага, звернутая не ў той бок, магла фатальна адбіцца на выніках.
І вось апошнія сто метраў. Напружанне ўзрастала. Крыкі гледачоў не сціхалі. Света і Насця па-ранейшаму плылі ўпоравень. Здавалася, што толькі цуд зможа раптоўным чынам змяніць гэтае становішча. Але цуду не адбылося — дзяўчаты фінішавалі амаль адначасна. Каб высветліць рэальнага пераможцу, суддзі мусілі звяртацца да здымкаў фотафінішу. І пакуль трыбуны наўзахват выгуквалі імёны стомленых і крыху збянтэжаных дзяўчат, суддзям даводзілася вырашаць, хто ж з дзвюх плыўчых атрымае першае месца. Урэшце праз рэпрадуктары было абвешчана, што пераможцам спаборніцтва стала Святлана Даброўская. Гледачы прывіталі яе авацыямі. Дзяўчына радасна ўсміхнулася, выкрыкнула «дзякуй» і памахала рукой прыхільнікам. Яе суперніца тым часам пачувалася вельмі ніякавата. Так, яна заняла другое месца. Прычына для радасці, здаецца, і была. Аднак усмешка на твары Насці Навіцкай (такім было прозвішча другой прэтэндэнткі на перамогу) выглядала нейкай скамечанай, не дужа натуральнай. Дый адкуль тут узяцца натуральнасці, калі да пераможнага месца плыўчысе нехапіла ўсяго некалькі сотых долі секунды! Да таго ж было вядома, што па выніках спаборніцтваў на прэстыжны турнір у Нямеччыне паедзе толькі заваёўніца першага месца. Крыўдна да слёз. Насця, тым не менш, старалася стрымаць позыў да плачу. У той жа час Света на слёзы не скупілася. Але ж, ведама, гэта былі слёзы радасці.
Спаборніцтвы скончыліся. Неўзабаве плыўчыхі выйшлі на вуліцу. Большасць гледачоў паспела разбрысціся па сваіх справах. І толькі лічаныя адзінкі чакалі сваіх фаварытак. Даброўская, усміхаючыся, выйшла з будынку басейна. Яе ўсмешка заззяла яшчэ больш, калі дзяўчына згледзела свайго хлопца. Той стаяў непадалёк ад выхаду з вялікім букетам ружаў. «Вунь твой Арцём. Шанцуе ж табе, Светка», — без пільнай патрэбы заўважыла адна з плыўчых. У голасе адчуваліся мала прыхаваныя ноткі зайздрасці. Света пакрочыла насустрач хлопцу, які цёплым пяшчотным позіркам лавіў кожны яе рух. Праз імгненне вусны дзяўчыны і яе сябра з’ядналіся ў непрацяглым, але жарсным пацалунку. Гэта не засталося па-за ўвагай іншых дзяўчат. «Воў-воў, каханачкі, лягчэй трохі», — паўжартам выгукнуў нехта з іх. Групка выбухнула задзірыстым смехам, хваля якога міжволі накрыла і рамантычную пару. «Зайздросці моўчкі!» — кінула ў адказ пераможца, трымаючыся жартаўлівага тону. Хлопец ніяк на гэты абмен рэплікамі не адрэагаваў. Ён павіншаваў сваю дзяўчыну з пераможным першым месцам і ўручыў ёй кветкі. Тая ласкава абняла яго, але праз секунду яе чамусь перасмыкнула, і яна рэзка адхінулася.
— Што здарылася? — не разумеючы прычын для гэтага, спытаў Арцём.
— Нічога. Але... — збянтэжана прамармытала дзяўчына.
— Што — «але»? — не сунімаўся сябар.
— Мне здалося, што нехта за намі назірае збоку, — патлумачыла яна.
— Ну, гэта магчыма, — усміхнуўся ён. — Нехта з тваіх таварышак ці, можа, які заўзятар загледзеўся.
— Магчыма, — яна згодна хітнула галавой. — Проста я адчула сябе вельмі няўтульна. Нібыта мяне няшчадна свідруюць позіркам.
Яны разам агледзеліся. Нічога падазронага не прыкмячалася. Калі сапраўды нехта і кінуў на іх благім вокам, то ён паспеў сысці. Зрэшты, назіраць маглі і з вокнаў бліжэйшага да басейна шматпавярховіка. Не жадаючы разважаць на гэтую тэму, пара рушыла на аўтобусны прыпынак.
У дарозе Свету прыспела тэлефанаванне. Званіў яе тата. Ад сябе і ад мамы павіншаваў з перамогай, адразу ж патлумачыў, што пра гэта пачулі ў навінах мясцовай радыёстанцыі. Адначасова пашкадаваў пра тое, што не давялося самому прысутнічаць на даччыным трыумфе. Ён разам з жонкай акурат збіраўся ў паездку. Меркавалі на пару дзён з’ехаць у Вільню, каб вырашыць там пэўныя бізнес-пытанні, а заадно і трошкі развеяцца. Даведаўшыся, што дачушка ідзе не адна, тата не прамінуў запрасіць Арцёма ў госці. Каго-каго, а Цёму ў сям’і Даброўскіх ведалі даўно, давяралі яму і ўспрымалі няйнакш як будучага зяця. Такая думка задавальняла ўсіх. Хаця сам хлопец іншым разам саромеўся гэтага даверу.
Як толькі пара з’явілася ў кватэры Даброўскіх, мама Светы паспяшалася накрыць на стол. Чарговыя віншаванні па-свойску перапляліся з зычаннямі «Смачна есці!». Дзеці, а толькі так іх тут і называлі, паглыналі смачны чырвоны боршч і слу халі, што ім кажуць дарослыя. Тыя ўжо былі гатовыя да ад’езду і аддавалі апошнія наказы. Паводзіць сябе прыстойна. Не забываць харчавацца. І ўсё такое гэтакае. Потым Свеціны бацькі замоўклі, замілавана паглядзелі на дзяцей і пачалі развітвацца, просячы не праводзіць. Тата нахіліўся да Арцёма і нешта прашаптаў яму на вуха. Хлопец міжволі пачырванеў, ажно па колеры мог скласці канкурэнцыю згаданаму баршчу. Відаць, бацькі здагадваліся, што паміж іх дачкою і яе сябрам нешта большае, чым проста сяброўства. Мужчына пахлопаў яго па плячы. Пасля кароткага развітання «радакі» сышлі. Дзяўчына і яе сябар хвілін пяць сядзелі за сталом, думаючы, ці варта пераходзіць да катлет з макаронамі. Урэшце перамагло зусім іншае жаданне.
2
Наступным ранкам спяшацца не было куды. Субота ёсць субота. А па суботах Света трэніровак не мела. Арцёму ж трэба было ісці на трэніроўку па баскетболу. Але гэта яшчэ толькі ўдзень. Здавалася, што ў гэтай пары мелася дастаткова шмат часу, каб пабыць разам. Дзяўчына паводзіла сябе так, як мусіла б сябе паводзіць клапатлівая закаханая гаспадыня. На сняданак яна згатавала амлет з сырам, падсмажыла тосты, зрабіла кавы з малаком. Сябар, калі б і не любіў чагось з гэтага, усё адно б аблізаў пальчыкі. За ноч добра згаладаўся. Дый крыўдзіць каханую дзяўчыну ніяк не жадаў.
Праглынуўшы сняданак, з кубкамі недапітай яшчэ кавы хлопец і дзяўчына скіраваліся да камп’ютара. Света зайшла ў інтэрнэт і пасунула клавіятуру да Арцёма.
— Давай, Казімірчык, адчыняй «кантакцік», — прамовіла яна, называючы хлопца па прозвішчы.
Той пасміхнуўся, перайшоў на адпаведную старонку вядомай сацыяльнай сеткі і ўвёў належныя дадзеныя.
— Зараз мы пабачым, колькі табе дзевак тут панапісвала ды фотачак «налайкала», — жартаўліва заўважыла Даброўская, пазіраючы на манітор.
— Ой, ды ўсе ведаюць, што мы з табой сустракаемся, дык даўно перасталі і пісаць, і «лайкаць». Хіба толькі па справах якіх могуць звярнуцца. А так не, — з усмешкай адрэагаваў баскетбаліст.
І сапраўды на ягонай старонцы панавала поўная цішыня. Ніводнага новага паведамлення. Ніводнага каментара на сцяне. Ніводнага новага «лайка» ў фотаальбомах. Хлопец пераможна зірнуў на сяброўку і сказаў:
— А вось у цябе там зараз будзе «стопяццот» паведамленняў, куча «коментаў», дый «лайкаў» як дроў у лесе.
— Ну, што ўжо зробіш, — сціпла адказала тая, цягнучы клавіятуру на сябе.
Арцём меў рацыю. Але збольшага толькі таму, што Свеце на яе старонку
прыйшло шмат віншаванняў з нагоды перамогі ў спаборніцтвах. Праўда, сярод прыватных паведамленняў знайшліся і два, на якія баскетбаліст звярнуў асаблівую ўвагу.
— Зноў табе дарослыя мужыкі пішуць? — стараючыся казаць бадзёра, спытаўся ён, хаця ўнутры ўжо кіпеў.
— Ай, кінь ты раўнаваць! — гарэзліва выгукнула плыўчыха і злёгку тыцнула яго кулачком у плячо.
Ён зрабіў выгляд, быццам пажартаваў. Святлана ўзялася чытаць паведамленні ад тых, каго каханы назваў дарослымі мужыкамі. Папраўдзе аднаму было 30, а другому 25 гадоў. Першы — яе настаўнік гісторыі. Другі — фатограф, з якім пазнаёмілася ў сацыяльнай сетцы. Яна патлумачыла гэта Арцёму.
— І што пішуць? — стрымана ўдакладніў ён, каб крый божа зноў не засведчыць перад дзяўчынай сваю рэўнасць.
— Гісторык турбуецца, што я шмат прапусціла, — стала пераказваць змест паведамлення яна. — Пытаецца, ці не маю сёння часу і жадання, каб адпрацаваць хаця б пару параграфаў. Ён клёвы дзядзька. З разуменнем ставіцца да вучнёўскіх праблем. Так. Факультатыў сёння з гадзіны да дзвюх. Можа, і сапраўды падысці?
— Як сабе хочаш. Але ты наўрад ці зараз здолееш дзве тэмы вывучыць, — скептычна прамовіў сябар.