Абдурахман Юнусов - Эсперанто? Это просто! Учебник международного языка
dormi — спать ekdormi — заснуть
А теперь попробуем перевести с Эсперанто текст.
Ruslan kaj IrinaIrina estas studentino. Si studas en la filologia fakultato de Dagestana Stata Universitato. Ŝi estas tre bela! Ruslan estas ŝia amiko. Li estas nun en Moskvo. Ili korespondas. Li skribas al Irina longajn leterojn. En la leteroj li rakontas pri moskvaj teatroj, muzeoj, monumentoj. Li ŝatas arton. Irina ofte ricevas leterojn de Ruslan. Si respondas al li kaj skribas en la leteroj pri la universitato, pri la studenta vivo, pri la amikinoj. Irina tre ŝatas poezion kaj muzikon. Irina ŝatas klasikan kaj popolan muzikon. Ruslan ŝatas modernan muzikon. Irina oĝas en Mahaĉkala. Si amas Ruslanon, kaj li estas feliĉa.
Ответьте на вопросы:Kiu estas Irina? Kiu estas Ruslan? Kie loĝas Irina? Kie nun estas Ruslan? Kie studas Irina? Kiun ŝi amas?^ Ĉu Ruslan estas feliĉa? Pri kio skribas Ruslan al Irina? Ĉu ŝi respondas al li?
Составьте сами несколько вопросов к тексту. Ответьте на них!
Поговорка:
Komenco bona — laboro duona! Хорошее начало — половина дела!
Урок 8 — Leciono 8
Bonan tagon!
У вас есть для занятий языком тетрадь и блокнот для словарика. Можно дополнить этот комплект еще одним маленьким блокнотиком, в который те из вас, кто особенно склонен к системной работе, могут выписать (в столбик) все суффиксы и приставки, которые вы уже знаете. А какие вы знаете, давайте вспомним? Теперь проверьте по тетради, все ли вы вспомнили. И пойдемте дальше.
Приставка / prefikso ge используется, когда надо обозначить сразу оба пола, например:
Patro — отец, patrino — мать; gepatroj — родители.
Filo — сын, filino — дочь; gefiloj — сын (сыновья) и дочь (дочери).
Edzo — муж, edzino, соответственно, жена; geedzoj — супруги.
Дайте определение словам gesinjoroj, geamikoj, geknaboj.
Суффикс / sufikso — id означает потомка:
koko — петух kokido — цыпленок
kato — кот katido — котенок
Образуйте сами — тигренок, щенок, слоненок.
Sufikso — ist означает профессию, либо принадлежность к какой-либо партии, приверженность какому-либо учению, доктрине, например:
arto — искусство artisto — художник
gardi — охранять gardisto — охранник
Вы легко переведете:
maŝinisto,
traktoristo,
komunisto,
faŝisto,
telefonisto,
instruisto,
maristo,
idealisto,
esperantisto.
Вы, конечно, обратили внимание на соответствие этого суффикса аналогичному русскому? Это относится и к sufikso — ism, который обозначает учение, доктрину:
komunismo,
darvinismo,
faŝismo,
anarkiismo (что-то грустные примеры получились… Попробуйте придумать свои с этим суффиксом).
Теперь запишем новые слова:kie — где
kiel — как
tie — там
tiel — так
farti — чувствовать себя, поживать
vilaĝo — село, деревня
gratuli — поздравлять
situi — располагаться
fari — делать
peti — просить
pardoni — прощать
bordo — берег
avo — дед (стало быть, вы знаете, как сказать «бабушка»)
kuzo — двоюродный брат, кузен
fianĉb — жених (и вам не надо искать в словаре слово «невеста» — вы уже знаете его!)
каро — голова
vizaĝo — лицо (ср. визажист)
okulo — глаз (а как вы переведете okulisto?)
orelo — ухо
frunto — лоб
vango — щека
mentono — подбородок lipo — губа
buŝo — рот
lango — язык (в значении «орган»)
dento — зуб (а что, по-вашему, dentisto? — верно, по-моему, тоже — зубной врач. Сравните другое название этой профессии — дантист)
nazo — нос
mano — рука (в общем значении, чаще имеется в виду кисть руки; срв. мануальный)
brako — рука (вся)
kubuto — локоть
fingro — палец
piedo — нога
kruro — нога (до колена включительно)
kalkano — (не путать с канканом!) пятка
haro — волос
gorĝo — горло
kolo — шея
brusto — грудь (сравните — бруствер, буквально — защита по грудь)
dorso — спина
ventro — живот
kuraci — лечить
voĉo — голос
trinki — пить (есть еще слово drinki, которое имеет отношение к алкоголю — напиваться. Забудьте его сразу!)
manĝi — есть, кушать
glaso — стакан
telero — тарелка (не правда ли, созвучно?)
forko — вилка
kulero — ложка (а ложечка?)
akvo — вода
teo — чай
kafo — кофе
lakto — молоко
Ыего — пиво
fermi — закрывать (а открывать?)
se — если
antikva — старинный (сравните — антикварный)
deveni — происходить
fama — знаменитый, известный (Грибоедов, как известно, специально обыграл фамилию персонажа — Фамусов)
juvelo — драгоценность (juvela — ювелирный)
Добавим в наш домашний зоопарк несколько зверюшек:
urso — медведь
lеporo — заяц
lupo — волк
ĉevalo — лошадь
vulpo — лиса (ну как не добавить слово ruza — azeno — осел хитрый!)
ŝafo — овца
Поупражняемся
Traduku:Patro kaj patrino estas gepatroj.
Filo(j) kaj filino(j) estas gefiloj.
Frato(j) kaj fratino(j) estas gefratoj.
La geavoj de Olja estas tre bonaj.
Mia amiko estas esperantisto.
Tigrido estas ido de la tigro.
Dagestan situas en Kaŭkazio.
Kiel vi fartas?
Dankon, mi fartas bone!
Сослагательное наклонение
Сослагательное наклонение (напомню, это когда если бы, да кабы…) образуется при помощи окончания — us.
(Теперь мы уже знаем все глагольные окончания в Эсперанто! Их, правда, напомню, всего шесть…).
Estus bone, se vi venus. Было бы хорошо, если бы ты пришел.
Mi kantus, se estus gitaro. Я бы спел, если бы была гитара.
Mi dancus, se mi povus danci. Я бы станцевал, если бы умел.
Попробуйте сами придумать примеры на сослагательное наклонение.
А теперь вернемся к нашим героям.
Ruslan kaj IrinaRuslan devenas el la antikva dagestana urbeto. Lia avo estis fama juvelisto. La gepatroj de Irina loĝas en vilaĝo, kiu situas en la suda Dagestano. Sia patrino faras belajn tapiŝojn. La avino instruis la patrinon fari tapiŝojn. Ruslan kaj Irina estas gefianĉoj. La kuzo de Ruslan estas kuracisto. Li estas okulisto. La fratino de Ruslan estas instruistino. Si instruasja rusan lingvon kaj literaturon. Irina havas gefratojn. Sia frato estas maŝinisto, kaj la fratino estas kantistino. Jes, ŝi tre bele kantas! Irina kaj ŝia frato tre ŝatas kantojn de la fratino! Post la koncerto ili gratulas la fratinon. Estas granda sukceso!
Ответьте на вопросы — respondu la demandojn!Ĉu Ruslan devenas el Vladivostoko?
Ĉu la avo de Ruslan estis telefonisto?
Kio li estis?
Kie loĝas la gepatroj de Irina?
Kie situas ŝia vilaĝo?
Kion faras la patrino de Irina?
Kiu instruis ŝin fari tapiŝojn?
Ĉu Irina estas fianĉino de Ruslan?
Kiu estas la fratino de Ruslan?
Kion faras la fratino de Irina?
Ĉu vi kantus, se vi havus gitaron?
Ĉu vi havas belan voĉon?
Kion faras post la koncerto Irina kaj ŝia frato?
Kiun ili gratulas?
Kiel ŝi kantis?
Ĉu vi havas gefratojn?
Kion ili faras?
Теперь придумайте сами но несколько вопросов. И сами ответьте! Отлично! Думаю, что при встрече мы с вами сможем уже немного пообщаться на Эсперанто.
Sukcesojn!
Kato
Katino
Katido
Ŝafo
Ŝafino
Ŝafido
Koko
Kokino
Kokido
Урок 9 — Leciono 9
Bonan tagon!
Мы прошли довольно большую часть грамматики Эсперанто.
Давайте поупражняемся.
Traduku:Kiu, kio, kia, kie, kiam, kiom, kioma, kiel, urbeto, rideto, gesinjoroj.
Mi kun mia amiko estis en Moskvo en mil naŭcent naŭdek kvara jaro.
Ni kvarope vizitis koncerton de la fama kantistino.
Vespere ni promenis en bela parko.
Kian muzikon ŝatas via fratino — ĉu la klasikan, folkloran aŭ modernan?
Ĉu vi havas la vortaron? Kioma horo estas nun?
Estas dekkvin minutoj post la sepa.
Estas mallume.
Ĉu vi aĉetis la novan libron?
Mi aĉetis novan kantaron.
Kion vi trinkos?
Ĉu teon aŭ kafon?
Ĉu vi ŝatas fprtan kafon?
Kiam vi ricevis leteron de via amikino?
Ĉu vi sendis al ŝi respondon?
Jes, certe!
Ĉu vi dancas valson?
Kiam li venis el Peterburgo?
Sabate.
Ĉu li venis per trajno?
Ne, li flugis.
Kion li faris tie?
Mi ne scias.
Humanismo. Internaciismo.
Realismo.
Donu al mi la numeron de via telefono.
Mi leĝis interesan romanon.
А теперь обратимся к грамматике.
Sufikso — an означает:
1. житель какого-либо населенного пункта, страны, например:
moskvano — москвич,
mahaĉkalano — махачкалинец,
urbano — горожанин;
dagestanano — дагестанец,
rusiano — россиянин;
2. член какого-либо общества, какой-либо организации:
klubano — член клуба,
akademiano — академик.
Sufikso — ej означает помещение, например:
loĝi — жить, loĝejo — квартира;
