KnigaRead.com/
KnigaRead.com » Научные и научно-популярные книги » Иностранные языки » Вадим Грушевский - Гренландские сказки / Tunumiut meeqqanut oqaluttuaat

Вадим Грушевский - Гренландские сказки / Tunumiut meeqqanut oqaluttuaat

На нашем сайте KnigaRead.com Вы можете абсолютно бесплатно читать книгу онлайн "Вадим Грушевский - Гренландские сказки / Tunumiut meeqqanut oqaluttuaat". Жанр: Иностранные языки издательство -, год -.
Перейти на страницу:

– Anaanakasiit suli sakkortunermik qitsuarniaruk (свою мамашу ещё сильнее почеши; sakkortuvoq – является сильным; sakku – инструмент; оружие; -neq – больше)!

Qitsuaannalermanigooq (/вот/ когда принялся /ребёнок/ её /пуще прежнего/ царапать), Amaakajaap amaani amugamiuk (Амаакаяаат ребёнка /из сумки/ вытащив; amuaa – вытаскивает его/её) tamaanga nunaannarsuarmut miloriuppaa (тут же его на землю бросила; nunaannarsuaq – территория; площадь; земля; nunaannaq – земля; -suaq – большой; miloriuppaa – бросает его/её) toqullugu (и убила его). Toqullugulu (убив его) qitornakasini aggulerpaa (с ребёночка кожу сдирать начала). Taavagooq imalivaa (потом, мол, так сделала): Inalugai amooriaramigit saleriaramigit (внутренности вынула и вычистила), niaqua puugutaasiaralugu (из /его/ черепа чашу сделала), timaata ilaa nerivaa (его мяса: «тела» /немного/ поела).

Tungaanunngooq saarulooriarlugu arnaata pivaa:

– Iinnguaruna inequnartuutinnguara! Aqassukkaa.

– Anaanakasiit suli sakkortunermik qitsuarniaruk!

Qitsuaannalermanigooq, Amaakajaap amaani amugamiuk tamaanga nunaannarsuarmut miloriuppaa toqullugu. Toqullugulu qitornakasini aggulerpaa. Taavagooq imalivaa: Inalugai amooriaramigit saleriaramigit, niaqua puugutaasiaralugu, timaata ilaa nerivaa.

– Taava tappavunga qimappara (тогда я там её оставил = тогда поплыл я прочь подобру-поздорову; qimappaa – оставляет его/её), piniartoq oqarpoq (сказал охотник).

Sunaaffa (действительно) tassa taassumakasiup (эта злодейка: «эта злая») piniartut kangerlummut pulasartuugaluit (охотников во фьорд заплывавших; pulasartuugaluaq – погибший, который имел обыкновение ходить во фьорд на охоту; pulasartoq – заходящий во фьорд на охоту; pulavoq – заходит во фьорд /на охоте на оленя и т. д.; -galuaq – зд. погибший) pisarisarsimagai (ловила).

– Taava tappavunga qimappara, piniartoq oqarpoq.

Sunaaffa tassa taassumakasiup piniartut kangerlummut pulasartuugaluit pisarisarsimagai.

Kula (Кула)

Angut upperinnissinnaanngitsoq (Человек, который ни во что не верил: «не мог поверить»)

[4]

Kula imannak oqaluttuarisarpaat (о Куле так обычно рассказывают): Kulagooq upperinninneq ajuippoq (Кула, мол, ни во что никогда не верит; -neq ajor– – никогда). Namminerooq sunaluunniit isiminik takunngikkuniuk (сам, дескать, что-то своими глазами если не увидит; nammineq – сам; собственный; sunaluunniit – что бы там ни было), namminerlu tusaanngikkuniuk (и сам если не услышит) upperisinnaanngilaa (не может поверить). Aatsaanngooq nammineq takuguniuk (только тогда, когда сам увидит; aatsaat – только теперь) upperilertarpaa (начинает верить).

Kula imannak oqaluttuarisarpaat: Kulagooq upperinninneq ajuippoq. Namminerooq sunaluunniit isiminik takunngikkuniuk, namminerlu tusaanngikkuniuk upperisinnaanngilaa. Aatsaanngooq nammineq takuguniuk upperilertarpaa.

Kulagooq allakkajaanik iseqarami (у Кулы, вроде как, довольно странные глаза были; allakkajaaq – особенный; allaavoq – отличается /от других/; -kkajaaq – довольно). Isaasa tunui aappaluttuinnaallutik (веки: «спина глаз» у него всегда были красными; aappaluppoq – красный; -tuinnarpoq – всегда) sorlugooq assut qiasimasoq (будто он много плакал; qiavoq – плачет). Isaasa sinai tamarmik aappaluttuinnaat (и уголки: «края» его глаз /все/ были постоянно красными). Kulallugooq assut kanngugalugit (и Кула очень этого стеснялся; kanngugaa – стесняется его/её).

Kulagooq allakkajaanik iseqarami. Isaasa tunui aappaluttuinnaallutik sorlugooq assut qiasimasoq. Isaasa sinai tamarmik aappaluttuinnaat. Kulallugooq assut kanngugalugit.

Taamanigooq (в те времена) uumasut timmisallu inuttut oqaluttaramik (звери и птицы, как люди, умели говорить: «говорили»; uumasoq – животное; живое существо; timmissat – птицы). Taava tusaamalerpaat (тогда разнёсся слух: «услышали они это») pavani qaqqarsuarmi timmiaq mikisoq oqaluttartoq (/что/ высоко на большой горе маленькая птичка /жила/, которая умела говорить: «говорящая»; pavani – там наверху; qaqqaq – гора; timmiaq – птица; mikisoq – маленький).

Taamanigooq uumasut timmisallu inuttut oqaluttaramik. Taava tusaamalerpaat pavani qaqqarsuarmi timmiaq mikisoq oqaluttartoq.

Kulanngooq tusaramiuk (Кула, когда об этом услышал) oqarporaasiit (сказал, как обычно):

– Aah (ах), ila pigaluaqaaq (как бы /меня/ удивила) timmiakasik oqaluttartukasik (пичуга говорящая)! Aatsaat uanga nammineq tusarukku (только когда я сам услышу её) upperilissavara (поверю в это). Aqagu takusassavara (завтра /пойду/ посмотрю), nammineq tusassavara (сам её послушаю)! Upperinnginnamiunngaasiit (поскольку он в это, как обычно, не верил) aqagukkut qimusserluni (на следующий день сев в сани; qimusserpoq – едет на санях; qimusseq – сани /запряжённые собаками/; собачья упряжка) allamik ilalerluni (с ещё одним попутчиком: «ещё одного добавив»; ilalerpaa – добавляет к нему/к ней) aallarpoq (отправился). Tappavunga ingerlagamik (туда ехали они), ingerlagamik (ехали), qaqqarsuup ataatigut ingerlallutik (под гору = к подножью горы когда подъехали) aappaa pilerpoq (его товарищ заговорил; aappaq – другой /из двоих/):

– Tassa pavani qaqqap qaavaniit taanna timmiaq mikisoq oqaluttarpoq (вот с вершины этой горы эта пичужка и разговаривает).

Kulanngooq tusaramiuk oqarporaasiit:

– Aah, ila pigaluaqaaq timmiakasik oqaluttartukasik! Aatsaat uanga nammineq tusarukku upperilissavara. Aqagu takusassavara, nammineq tusassavara! Upperinnginnamiunngaasiit aqagukkut qimusserluni allamik ilalerluni aallarpoq. Tappavunga ingerlagamik, ingerlagamik, qaqqarsuup ataatigut ingerlallutik aappaa pilerpoq:

– Tassa pavani qaqqap qaavaniit taanna timmiaq mikisoq oqaluttarpoq.

Taava Kula torlulaartalerpoq (тогда Кула громко закричал; torlulaarpoq – громко кричит):

– Timmiakasik oqaluttartukasik oqalukaseriarli (говорящая птаха, поговори-ка)! Nipini tamaat (во весь голос: «его голос целиком».

Naalarnigaluarami (прислушивался он, прислушивался; naalarnivoq – прислушивается) nipaqanngilaq (/в ответ/ ни звука)! Suaaqqikkaluaruni (крикнул он снова) akineqassananilu (и /опять/ нет ответа; -ssanani – без)! Taavaasiit taakkua ilani upperiunnaavillugit oqarpoq (тогда своему попутчику, больше в это не веря, сказал; -unnaarpoq – больше не; -vippoq – абсолютно):

Taava Kula torlulaartalerpoq:

– Timmiakasik oqaluttartukasik oqalukaseriarli! Nipini tamaat.

Naalarnigaluarami nipaqanngilaq! Suaaqqikkaluaruni akineqassananilu! Taavaasiit taakkua ilani upperiunnaavillugit oqarpoq:

– Aah (ах), ilaa pissagaluaqaaq (ну и удивился бы я) timmiakasik oqaluttartukasik (/если бы/ пичуга могла говорить).

Soorunamiaasiit upperinngilakka (вот поэтому я ей и не поверил)! Taava qimmini aallarsariarlugit (потом своих собак погнав; qimmeq – собака) iperartorniariarai (хлестнул их кнутом; iperarpaa – хлестает его/её плетью), tappavannga qaqqap qaavaniit nillerpallappoq (тут с вершины горы /кто-то/ заголосил; nillerpoq – издаёт звуки; громко говорит; -pallappoq – издаёт звук):

– Aah, ilaa pissagaluaqaaq timmiakasik oqaluttartukasik.

Soorunamiaasiit upperinngilakka! Taava qimmini aallarsariarlugit iperartorniariarai, tappavannga qaqqap qaavaniit nillerpallappoq:

– Iiii (хи-хи-хи), qimussikasiit marlukasiit aggersukasiit (/вон/ двое саней едут; marluk – два; aggerpoq – едет), aappaata qimussersuata isaasa tunukasii (у одного саночника веки) aappaluttuinnakasiit (краснющие) ameqanngitsut (/и/ без кожи: «кожи не имеющие»; ameq – кожа), Kula Kula Kula Kulangaa (Кула, Кула, Кула, никто иной как Кула)! Ersarivissumik taama oqarmat (очень чётко это сказала поскольку = эти слова прозвучали очень чётко; ersarippoq – видится /слышится/ ясно), aarimmi (и как и следовало ожидать) Kula qissasiinnakasillarpoq (Кула /только/ разрыдался; qissaserpoq – расплакался). Qiaatigalunigooq (плача /об этом/; qiaatigaa – плачет об этом) angerlamut ingerlavoq (в сторону дома отправился) isini uparuartorneqarmataasiit (на его глаза указывали: «было указано» поскольку как обычно = поскольку его опять из-за глаз дразнить стали; uparuartorpaa – постоянно указывает на него/на неё; uparuarpaa – указывает на него/на неё; -neqarpoq – показатель пассивного залога) mamiasulluni (он обиделся; mamiasuppoq – обижается). Qiallunigooq kimmut uterpoq (плача домой: «к морю» вернулся; kimmut – на запад; к морю).

– Iiii, qimussikasiit marlukasiit aggersukasiit, aappaata qimussersuata isaasa tunukasii aappaluttuinnakasiit ameqanngitsut, Kula Kula Kula Kulangaa! Ersarivissumik taama oqarmat, aarimmi Kula qissasiinnakasillarpoq. Qiaatigalunigooq angerlamut ingerlavoq isini uparuartorneqarmataasiit mamiasulluni. Qiallunigooq kimmut uterpoq.

Pikkivakitsaannaaq (Пиккивакитсааннаак)

Arnaq timmiaaranngortoq (Женщина, превратившаяся в маленькую птичку)

[5]

Pikkivakitsaannaarooq illaalerpoq (Пиккивакитсааннаак, говорят, принялась причёсываться; illaarpoq – расчёсывает волосы). Illaarniarluni (пока она причёсывалась) arpappaluttoqarami (послышался звук шагов, будто кто к дому подбегает: «бежит будто /кто-то/, звучит»; arpappoq – бежит) taqqama meeraq iserpoq (и в дом ребёнок зашёл).

– Uivinngooq sakivillu toqukkaluttuarpaatsit (твой муж со свёкром собираются убить тебя, будь осторожна; ui – муж; saki – свёкор; свекровь; toquppaa – убивает его/её; toqu – смерть; -kkaluttuarpoq – аффикс, выражающий предостережение)!

Pikkivakitsaannaarooq illaalerpoq. Illaarniarluni arpappaluttoqarami taqqama meeraq iserpoq.

– Uivinngooq sakivillu toqukkaluttuarpaatsit!

– Ah (ах)! Ingasaqqajaqaaq (это уж чересчур; ingasak – это уже слишком; -qqajaqaaq – аффикс, выражающий крайнюю степень), uiata sakiatalu toqukkaa (её муж со свёкром хотят убить её)! Upperinnginnermik (не верю: «невероятно», мол) taamatut oqarpoq (/так и/ говорит). Meeraq anivoq (ребёнок вышел). Suli tassaniinniarluni (пока она там сидела; tassaniippoq – находится здесь) aamma alla arpappalulerpoq (снова послышалось, как другой /ребёнок/ к дому подбегает; aamma – снова; alla – другой).

Перейти на страницу:
Прокомментировать
Подтвердите что вы не робот:*