Джордж Оруэлл - 1984 (на белорусском языке)
- Слухай. Чым болей ты мела мужчын, тым болей я цябе кахаю. Разумееш?
- Разумею. Выдатна.
- Я ненавiджу цнатлiвасць. Я ненавiджу дабрыню. Я не выношу нiдзе нiякай дабрачыннасцi. Я хачу, каб усе былi ўшчэнт сапсаваныя заганамi.
- Ну дык я табе падыду, каханы. Я ўшчэнт сапсаваная.
- Цi ты любiш гэта рабiць? Я кажу не пра мяне, а пра сам акт.
- Вельмi люблю.
Менавiта гэта ён больш за ўсё жадаў пачуць. Не проста каханне, скiраванае на адну асобу, але жывёльны iнстынкт, простае сляпое пахацiмства - вось сiла, якая разарве Партыю на шматкi. Ён паклаў яе на траву, сярод рассыпаных пралесак. Гэтым разам нiякiх цяжкасцяў не было. Дыханне, што ўздымала i апускала iх грудзi, супакоiлася i аднавiла свой нармальны рытм. Яны разлучылiся ў нейкай салодкай знямозе. Сонца, здавалася, пякло яшчэ мацней. Абое хацелi спаць. Ён пашукаў кiнуты побач камбiнезон i накрыў яе. Амаль адразу яны заснулi i праспалi каля паўгадзiны.
Ўiнстан прачнуўся першы. Ён сеў i стаў глядзець на рабацiнiсты твар. Яна яшчэ спакойна спала, падклаўшы далонь сабе пад галаву. Калi б не вусны, дык i не сказаў бы, што яна прыгожая. Калi глядзець зблiзу, вакол вачэй можна было ўбачыць адну-дзве зморшчынкi. Кароткiя чорныя валасы былi незвычайна густыя i мяккiя. Ён падумаў, што так i не ведае нi яе прозвiшча, нi яе адрасу.
Маладое моцнае цела, агорнутае сном, абудзiла ў iм апекавальную шкадобу. Але пачуццё той безразважлiвай пяшчоты, якое ён адчуў пад кустом ляшчыны, калi спяваў дрозд, яшчэ не вярнулася. Ён адхiнуў камбiнезон i пачаў разглядаць яе белы i мяккi бок. Даўнейшымi часамi, падумаў ён, мужчына глядзеў на дзявочае цела, адчуваў жаданне, i на гэтым справа канчалася. Але сёння было немагчыма адчуваць чыстае каханне цi чыстую пажадлiвасць. Нiводнае пачуццё не было чыстае, бо да яго дамешвалiся страх i нянавiсць. Iх абдымкi былi бiтвай, iх злiццё было перамогай. Гэта быў удар, нанесены Партыi. Гэта быў палiтычны акт.
3
- Калi-небудзь мы можам яшчэ раз сюды прыйсцi, - сказала Джулiя. Увогуле, тую самую схованку можна выкарыстаць двойчы не баючыся. Але, вядома ж, не раней чым праз месяц-два.
Прачнуўшыся, яна нiбы перамянiлася. Яна зноў зрабiлася жвавая i заклапочаная, адзелася, падперазалася чырвоным поясам i ўзялася падрабязна выпрацоўваць план вяртання. Здавалася натуральным, што за гэта ўзялася яна. У яе быў практычны розум, чаго бракавала Ўiнстану, да таго ж, здавалася, яна дасканала ведала лонданскiя ваколiцы дзякуючы незлiчоным калектыўным паходам. Яна паказала яму зусiм iншую дарогу, якая вяла ўжо да iншай чыгуначнай станцыi.
- Нiколi нельга вяртацца дарогай, па якой ты прыйшоў, - сказала яна, быццам абвяшчаючы нейкi важны закон.
Яна мусiла iсцi першая, а Ўiнстан - счакаць паўгадзiны, перш чым выправiцца за ёй.
Яна прызначыла яму месца, дзе яны маглi праз чатыры днi сустрэцца пасля працы. Гэта была вулка ў бедным квартале, там быў рынак, звычайна гаманлiвы i поўны людзей. Яна будзе хадзiць сярод прылаўкаў i ўдаваць, што шукае матузкi да чаравiкоў або цыравальныя нiткi. Калi ёй здасца, што ўсё спакойна, яна, убачыўшы яго, высмаркаецца. Калi не - ён павiнен прайсцi мiма, не пазнаўшы яе. Але калi пашчасцiць, сярод натоўпу яны змогуць без рызыкi пагаварыць чвэрць гадзiны i дамовiцца аб наступным спатканнi.
- А цяпер мне трэба iсцi, - сказала яна, як толькi ён засвоiў усе iнструкцыi. - У дзевятнаццаць трыццаць мне трэба вярнуцца. Я мушу прысвяцiць дзве гадзiны Антысексуальнаму Саюзу Моладзi - разнесцi нейкiя ўлёткi цi нешта такое. Ну, цi не свiнства? Прычашы мяне, калi ласка. У мяне няма былiнак у валасах? Праўда? Тады да пабачэння, каханы, да пабачэння.
Яна кiнулася яму ў абдымкi i амаль гвалтам пацалавала. Праз хвiлiну яна рассунула маладыя дрэўцы i амаль бясшумна знiкла ў лесе. I нават цяпер ён так i не ведаў нi яе прозвiшча, нi яе адрасу. Але не мела вялiкага значэння, бо нельга было нават уявiць, каб яны некалi маглi сустрэцца ў памяшканнi цi нейкiм чынам знесцiся пiсьмова.
Лёс наканаваў так, што iм болей не давялося спаткацца на той лясной палянцы. За ўвесь травень iм толькi аднаго разу ўдалося па-сапраўднаму сустрэцца. Гэта адбылося ў iншым таемным мёсцы, якое ведала Джулiя, на званiцы зруйнаванай царквы ў амаль пустэльнай мясцовасцi, дзе трыццаць гадоў таму ўпала атамная бомба. Гэта была добрая схованка, але дарога да яе была надта небяспечная. Апроч гэтага, яны сустракалiся толькi на вулiцы, кожнага вечара ў iншым месцы, i нiколi болей чым на паўгадзiны за раз. На вулiцы звычайна можна было сяк-так паразмаўляць. Пакуль натоўп нёс iх па тратуары, яны, нiколi не паварочваючыся тварам у твар i нiколi не гледзячы адно на аднаго, працягвалi дзiўную перарывiстую размову, якая ўзнiкала i затухала, як прамень маяка, яна раптам абрывалася маўчаннем, калi наперадзе паяўлялася ўнiформа сябры Партыi або тэлегляд, пасля, праз некалькi хвiлiн, распачыналася зноў, з сярэдзiны сказа, пасля раптам спынялася, калi яны расставалiся ў прызначаным месцы, i працягвалася наступнага дня без папярэдняга ўступу. Джулiя, здавалася, была звыклая да гэткае размовы, яна называла гэта "гаварыць порцыямi". I яшчэ яна з надзвычайным умельствам гаварыла, не варушачы вуснамi. I толькi адзiн раз за гэты месяц штодзённых спатканняў iм удалося пацалавацца. Яны спускалiся зацiшным завулкам (Джулiя размаўляла толькi на вялiкiх вулiцах), калi пачуўся аглушальны грукат. Зямля задрыжала, неба пацямнела, i Ўiнстан, збiты i напалоханы, апынуўся на зямлi. Недзе зусiм побач упала ракетная бомба. Раптам ён заўважыў твар Джулii побач са сваiм, знежывела бледны, белы, як крэйда. Нават вусны былi белыя. Яна памерла! Ён прытулiў яе да сябе i, схамянуўшыся, заўважыў, што цалуе жывы i цёплы твар. Толькi вусны адчулi нейкi парашок. Iх твары былi ўкрыты тоўстым слоем тынку.
Былi вечары, калi яны, прыйшоўшы на спатканне, мусiлi разысцiся, не падаўшы знаку, бо з-за рага паказваўся патруль або над iмi вiсеў верталёт. Нават калi гэта было не так небяспечна, iм было вельмi цяжка знайсцi час, каб сустрэцца. Ўiнстанаў працоўны тыдзень складаў шэсцьдзесят гадзiн, тыдзень Джулii быў яшчэ даўжэйшы, днi адпачынку мянялiся залежна ад напружанасцi працы i не заўсёды супадалi. Ва ўсялякiм разе ў Джулii рэдка надаралiся цалкам свабодныя вечары. Яна трацiла процьму часу на слуханне лекцый, на ўдзел у дэманстрацыях, на распаўсюджванне лiтаратуры Антысексуальнага Саюза Моладзi, на падрыхтоўку транспарантаў да Тыдня Нянавiсцi, на збiранне складак у рамках кампанii ашчаднасцi i на iншыя мерапрыемствы падобнага тыпу. Гэта апраўдвала сябе, казала яна. Гэта быў камуфляж. Выконваючы дробныя правiлы, можна парушаць буйныя. Яна нават прыцягнула Ўiнстана да ўдзелу ў адным з такiх мерапрыемстваў. Ён падключыўся да працы ў вытворчасцi боепрыпасаў, якую па чарзе рабiлi ахвотнiкi з лiку заўзятых партыйцаў. I цяпер адзiн раз на тыдзень, вечарамi, Ўiнстан гарбеў па чатыры гадзiны, дранцвеючы ад нудоты, над нейкiмi кавалачкамi металу, што былi, магчыма, часткамi ракетнае бомбы. Працаваць даводзiлася ў цьмянай майстэрнi, дзе дзьмула з усiх дзiрак, а грукат малаткоў сумна перагукваўся з музыкай тэлегляда.
