Джордж Оруэлл - 1984 (на белорусском языке)
Стоячы перад пiсуарам, ён здолеў разгарнуць цыдулку ў кiшэнi. Вядома, там нейкае паведамленне. На нейкi момант яго ахапiла жаданне зайсцi ў кабiну i там яго прачытаць. Але ён добра ведаў, што гэта было б страшэннае глупства. Тут хутчэй, чым дзе ў iншым месцы, можна было быць пэўным, што ўвесь час за табою сочаць тэлегляды.
Ён вярнуўся ў сваю нiшу, сеў, нядбайна кiнуў паперку на стол да кучы з iншымi, надзеў акуляры i прысунуў да сябе мовапiс. "Пяць хвiлiн, - сказаў ён сабе, - як найменей пяць хвiлiн!" Сэрца ў грудзях стукала, як молат. На шчасце, ён выконваў цяпер звычайную нудлiвую працу - выпраўленне доўгага спiсу лiчбаў, - што не патрабавала асаблiвае засяроджанасцi.
Што б нi было напiсана ў цыдулцы, яно мела нейкае палiтычнае значэнне. Наколькi ён мог прадбачыць, iснавала дзве магчымасцi. Першая i найбольш верагодная: дзяўчына агент Палiцыi Думак, чаго ён i баяўся. Ён не ведаў, чаму Палiцыя Думак перадае свае пасланнi менавiта такiм спосабам, але, можа, на гэта мелiся нейкiя падставы. Тэкст цыдулкi мог быць пагрозай, выклiкам, загадам аб самагубстве, а магчыма, i нейкай пасткай. Але была яшчэ адна, амаль неверагодная магчымасць, думка пра якую не давала спакою Ўiнстану, хоць ён i стараўся выгнаць яе з галавы. А што, калi гэтае пасланне было не ад Палiцыi Думак, а ад нейкай падпольнай арганiзацыi? Можа, тое самае Братэрства ўсё ж iснуе! Можа, дзяўчына да яго належыць! Без сумнення, думка была абсурдная, але яна адразу прыйшла яму ў галаву, у той самы момант, як ён адчуў у руцэ паперку. Толькi праз некалькi хвiлiн яму ў галаву прыйшло iншае, больш верагоднае тлумачэнне. Нават цяпер, хоць розум i падказваў яму, што гэтае пасланне напэўна азначае для яго смерць, ён усё ж не хацеў у гэта верыць i чапляўся за неразумную надзею. Сэрца шалёна бiлася, i ён упарта змагаўся з трымценнем у голасе, мармычучы лiчбы ў мовапiс.
Ён скруцiў стос апрацаваных папер трубкай i ўсунуў iх у пнеўматычную пошту. Прайшло ўжо восем хвiлiн. Ён паправiў акуляры на носе, уздыхнуў i падсунуў да сябе наступны пачак паперы, на якiм зверху ляжала цыдулка. Ён разгладзiў яе. На ёй вялiкiмi нязграбнымi лiтарамi было напiсана:
Я цябе кахаю.
Некалькi секунд ён быў такi агаломшаны, што не здолеў адразу кiнуць небяспечную паперку ў дзiру памяцi. Калi ён урэшце гэта зрабiў, ён - хоць i ведаў вельмi добра, як небяспечна было выявiць залiшнюю цiкаўнасць, - не мог пераадолець спакусы яшчэ раз перачытаць напiсанае, каб упэўнiцца, што гэтыя словы сапраўды стаялi там.
Астатнi да абеду час яму працавалася вельмi цяжка. Яшчэ цяжэй, чым засяродзiць увагу на бясконцай нуднай працы, было схаваць ад тэлегляда сваё хваляванне. Яму здавалася, што ў жываце ў яго гарыць агонь. Абед у задушлiвай, тлумнай, шумнай сталоўцы быў сапраўдным катаваннем. Ён спадзяваўся пабыць адзiн пад час перапынку на абед, але, на няшчасце, побач з iм на крэсла пляснуўся бязглузды Парсанс, i рэзкi пах поту амаль перабiў металiчны смурод полiўкi. Ён няспынна балбатаў пра падрыхтоўку да Тыдня Нянавiсцi i асаблiва захапляўся двухметровай галавой Вялiкага Брата з пап'е-машэ, якая была падрыхтавана для ўрачыстасцяў шпiёнскiм атрадам яго дачкi. Ўiнстана раздражняла, што ў такой гамане галасоў ён ледзь чуў, што кажа Парсанс, i таму быў увесь час вымушаны прасiць, каб той паўтараў тую цi iншую са сваiх нiкому не патрэбных заўваг. Толькi адзiн раз ён здолеў кiнуць паспешлiвы позiрк на дзяўчыну, што сядзела ў другiм канцы залы за адным столiкам з дзвюма сяброўкамi.
Здаецца, яна яго не бачыла, а ён не рызыкнуў яшчэ раз глянуць у тым кiрунку.
Па абедзе зрабiлася трохi лягчэй. Якраз надарылася даволi складаная праца, на якую патрабавалася некалькi гадзiн, пры гэтым усё астатняе трэба было адкласцi ўбок. Ён павiнен быў сфальшаваць справаздачы аб прамысловай прадукцыi за два гады такiм чынам, каб выклiкаць недавер да аднаго важнага сябры Ўнутранай Партыi, якi цяпер страцiў ласку. Гэта была праца, да якой Ўiнстан быў асаблiва здатны. I на нейкiя дзве гадзiны ён здолеў цалкам выключыць дзяўчыну са сваiх думак. Тады яму зноў прыгадаўся яе твар, i разам з гэтым з'явiлася шалёнае, амаль нясцерпнае жаданне пабыць аднаму. Пакуль ён не застанецца адзiн, было немагчыма як след падумаць пра гэты новы паварот падзей. Сёння ў яго быў абавязковы вечар у Доме Культуры. Ён праглынуў у сталоўцы нясмачную вячэру i адтуль пайшоў адразу ў Дом Культуры. Там ён узяў удзел ва ўрачыста-бязглуздым сходзе "дыскусiйнага клуба", згуляў дзве партыi ў настольны тэнiс, кульнуў некалькi шклянак джыну i адседзеў паўгадзiнную лекцыю на тэму "Ангсоц i шахматы". У душы ён памiраў ад нудоты, але ўпершыню за нейкi час ён не адчуваў жадання ўцячы з вечара ў Доме Культуры. Словы "Я цябе кахаю" зноў абудзiлi ў iм прагу да жыцця, i яму здалося бессэнсоўным дзеля дробязяў падстаўляць сваё жыццё небяспецы. Толькi ў дваццаць тры нуль-нуль, калi ён быў ужо дома i ляжаў у ложку - у цемры, дзе можна нават не баяцца тэлегляда, калi ляжаць цiха, - ён мог нарэшце спакойна паразважаць.
Заставалася вырашыць тэхнiчнае пытанне: як звязацца з дзяўчынай i дамовiцца з ёй наконт спаткання? Ён ужо болей не думаў пра тое, што яна хацела паставiць яму пастку. Ён ведаў, што гэта не так, бо яна вiдавочна хвалявалася, калi перадавала яму сваё пасланне. Напэўна, яна да смерцi спалохалася, i гэта зусiм зразумела. Нi на хвiлiну яму таксама не прыйшло ў галаву адхiлiць яе спробу зблiжэння. Усяго пяць дзён таму ён у думках разбiваў ёй галаву каменем, але гэта ўжо было не iстотна. Ён думаў пра яе пяшчотнае маладое цела, як ён бачыў яе ў сне. Раней яму здавалася, што яна такая самая, як i ўсе iншыя: галава забiтая хлуснёй i нянавiсцю, а цела - суцэльны кавалак лёду. Гарачка ахапiла яго, калi ён уявiў, што можа страцiць яе, што ў яго могуць адабраць гэтае маладое белае цела! Больш за ўсё ён баяўся, што, калi ён зараз жа не паспрабуе завязаць з ёй кантакт, яна можа перадумаць. Але тэхнiчныя цяжкасцi, звязаныя з сустрэчай, былi надзвычайныя. Гэта было як у шахматах, калi хочаш зрабiць ход пасля таго, як табе ўжо паставiлi мат. Куды нi павярнiся - адусюль сачылi тэлегляды. Ужо за першыя пяць хвiлiн пасля таго, як ён прачытаў цыдулку, ён перабраў у думках усе магчымыя спосабы звязацца з ёю. Цяпер, калi ён меў час паразважаць, ён яшчэ раз правяраў iх адзiн за адным, быццам раскладаў перад сабой iнструменты.
Вядома ж, сустрэча накшталт такой, што адбылася ранiцай, болей не магла паўтарыцца. Калi б яна працавала ў аддзеле дакументацыi, дык гэта было б адносна лёгка; але ён меў вельмi цьмянае ўяўленне, у якой частцы вялiзнага будынка быў аддзел мастацкай лiтаратуры, ды ў яго i не было нiякай нагоды туды пайсцi. Калi б ён ведаў, дзе яна жыве i а каторай гадзiне выходзiць з працы, тады б ён мог паспрабаваць сустрэць яе па дарозе дадому. Але спроба правесцi яе дамоў была небяспечнай, бо прыйшлося б чакаць перад Мiнiстэрствам, а гэта, напэўна, прыцягнула б увагу. Пра лiст па пошце таксама не магло быць гаворкi. Усiм было добра вядома, што лiсты перад дастаўкай распячатваюцца. Дый цяпер мала хто пiсаў лiсты. Для паведамленняў, якiя час ад часу прыходзiлаея рабiць, iснавалi адмысловыя паштоўкi з наборам сказаў, з якiх непатрэбныя выкрэслiвалiся. Ва ўсялякiм разе, ён не ведаў нават iмя дзяўчыны, не кажучы ўжо пра адрас. Урэшце, ён прыйшоў да высновы, што самым бяспечным месцам была сталоўка. Калi б яму пашчасцiла сесцi з ёй адной за столiкам дзесьцi ў сярэдзiне залы, не надта блiзка да тэлеглядаў i сярод шуму галасоў - дык хапiла б i паўхвiлiны, каб абмяняцца з ёй параю слоў.
