KnigaRead.com/
KnigaRead.com » Старинная литература » Мифы. Легенды. Эпос » Татьяна Джаксон - Исландские королевские саги о Восточной Европе

Татьяна Джаксон - Исландские королевские саги о Восточной Европе

На нашем сайте KnigaRead.com Вы можете абсолютно бесплатно читать книгу онлайн "Татьяна Джаксон - Исландские королевские саги о Восточной Европе". Жанр: Мифы. Легенды. Эпос издательство -, год -.
Перейти на страницу:

8. Fra taknvm ens h. cross

10 Eptir þesse tiðende bio O. lið sit fra Vinlande ok villde ecke þar vera. ok vetti okat þa myndi hann skiotast af hyGÍa sinom harmi. oc villdi hann þa fara iGarða a/str með skipvm sinvm. oc er hann kom i Dannmork. gengo þeir aland oc tokv strand hoG eftir siðvenio ok reka til strandar feit ok tökv herfang mikit en lanz menn somnvðvz saman oc la/gðv epter þeim með miklo liðe. […] (Bls. 36–37)

9. Fra draum O. konungs

11 Eptir þetta helldr O. bra/t skipum sinvm a/str iGarða rike ok tok konungr okdrottning vel við honvm ok var hann þar vm vetrinn. Ok sa atbvrðr gerðiz. at fyr Olaf bar mikla syn. Honom syndiz steinn einn milcill ok þottiz hann ganga upp eptir honum allt a ofan verðan ok þottiz vera ofri skyionvm ok sa fagra staðe ok biarta menn er þar voro. ok kende S0tan lim ok fagra bloma ok meiri dyrð en hann kemi hvg a. hann heyrðe rodd fagra mela við sig. Heyrðv efni goðs mannz er alldrege blotaðer gvðum oc vhreinom a/ndom. helldr svivirðer þu þav ok rekðer ok þvi mvno þin verk marg falldaz miok ok til goðra lvta frofaz en þo skortir þig en mikit at þu megir þessa staðe byGva er þv veizt eigi deili a skapara þinom ok hverr saðr gvð er.

Ok er hann heyrðe þetta þa hrediz hann oc melti. hverr ertu. drottinn. at ek trva a pig. Roddin melti. far þu til Griklanz. ok mvn þer þar kvnnigt gert nafn drottins. ok ef þv varðveitir hans boð mvntv hafa eilift lif. ok ef þv trvir sanliga mvno margir eptir þer hverfa til rettrar truar þvi at gvð hefir þik til kosit at snva honum til handa morgvm þioþvm.

En er harm hafðe lvti heyrða ok sæna. þa ætlaðe hann ofan at stiga af steininom. ok þa sa harm marga ogvrliga staðe fvlla af kva/lom eldi ok frosti ok ylingv ok a/mligan gratt. ok þottiz harm þar kenna marga sina vini heiðna menn ok þat sa harm at sv kvol beið konungs ok drottningar ok honum fekz sva mikils þa er harm vaknaðe. at hann flavtt allr itarom ok hogindin voro vát vndir höfðe honum ok biðr lið sitt bvazt ok feR nv ibra/tt ok til Griklanz ok hítti þar dyrliga kenne meN ok vel trvaða er honum kendv retta trv. ok gvðs boð orð.

Siþan hitti hann dyrligan byskop. ok bað hann veita ser skirn sem lenge hafðe hann beiðz. at geraz isamlagi cristinna manna, ok þa var hann primsignaðr Siþan bað hann byskop fara með ser iGarðarike oc boða þar guðz nafn heiðnom þioðvm. Byskop het ferðine ef hann tvlkaðe fyrir honom. at eige stoðe höfðingiar imott helldr veitti þeir honom sigr mark ok styrk til cristninar ok siðan feR Olafr ibra/t ok iGarða rike. oc var honom þar vel fagnað ok dvelsk hann þar i goðv yfir læti ok talþe fyrir þeim vm trvna ok sagðe hvat þeim hefðe at þav tryðe asanan guð er skop himin ok iorð ok alia luti. ok kvað þat ofallit stiornar monnum at kvnna eigi deili askapara sinom er þeim veitti allt gðtt. en at trva a skynla/s gvð ok vil ek alia stvnd ayðra hialp leggia ok skilia mvno þer af specð yðaRe at ver bioðvm sát ok þott ko-nungr stoðe lenge imott at lata sið sinn ok sinna forellra.

Ok með þvi at hann heyrðe fagrliga vm rott ok fekk skilt af guðz miskunn þetta sanlikt ok at eggian drottningar. þa töku þav skim ok slikv kom hann a leið vm alia konungs vini ok höfðingia ok er þetta var til leiðar komit. þa bioz hann ibra/t at fara ok iþav heroð er liggia við Irland ok hafðe þaðan kenne mennn vel lerða ok þa kom Pall byskop af Griclande ok boðaðe trv i tra/sti Olafs ok skirðe hann konung ok drottningo með ollom her sinom ok gerðiz þa mikil firegð af О. viða vm a/str vego ok allt kom frett af honom iNoregs veldi ok hans dyrðar verkvm. (Bis. 39–43)

10. Konungr tok skirn

12 […] Ok siðan gaf O. leyfe monnum sinom at þeir fori ka/pferðer til ymissa landa ok komi allir til hans fyr en þeir fori af Englande. Ok hann sialfr for með.iii. skipum til Englanz ok er hann kom þar. þa heyrðe hann at iarl sa reð Norðimbralandi er Sigurðr hét ok vilde hann at þeir gerðe sinn viinskap oc felag. […] hann kvaz heita Alen a/ðge ok vera forenge ka/p manna ok nv allir komnir af Garða rike. […] (Bis. 44–47)

13. Fra svikvm Hakonar i.

13 Hakon iarl heyrðe mikla fregð af Olafi ok orrostvm hans i Astr rike ok vestr lðndvm. hans vegr var iafnan íntr fyrir iarlinom. H. iarl etlar at setia her við гад at eigi ræni hann hann rikinu еда sono hans. ok hyGr at setia fyrir hann verloðe at hann metti rena hann boðe lifi ok fe. Ok stefnir þing fiolment ok komo þar hðfðingiar ok mikill mannfiolði. Þorir het maðr kallaðr klaka vinr iarlsins. hann kvaz vilia senda hann afvnd O. iGarða a/str með þeim tiðendvm at segia andlat iarlsins en segia lan-dit höfðingia la/st oc kveða allra vilia at taka Olaf til konungs oc þat erendit at leiða hann til fostr iarðar sinnar. […] ok hðfðv iii. skip sit hverr þeira. foro með skarti ok komo til Englanz oc þar spvrðv þeir at О. var a/str iGarða rike oc helldv a/str oc afvnd O. hann tðk vel við þeim oc gerðe mikla veizlv ok þa sagðe Þorir erendit sitt. at hann sagðe da/ða Hakonar iarls ok kvat þat vnder sinv ærendi at hðfðingiar iN-orege villdv hann til konungs taka. […] Ok þat vndraðiz hann er þeir voro sva vkattir sva vel sem þeir voro settir ok voro með honum vm vetrinn ok er varazizk bioz hann a/stan með.vi. skipvm oc höfðv þeir þa ix. skip allz oc skipin voro hlaðin með fe mik-lo ok gersimvm ok var han wittande þessar velar oc vetti enskis illz at frendvm sinvm ok sigldv goða byri ok komo iNoreg þar sem heiter Þialfa hellir. […] (Bls. 63–66)

16. OLafr var til konungs te.

18a […] Þat segir Ari enn firoðe ok margir sanna þat at Olafr hafe.ii. vétr ok.xxx. haft er hann kom i land ok tök rikit oc reð landino fim vetr. Ok erv þeir sumir riker menn oc froðer er þat segia at hann hefðe.ii. vetr ok.xx. er hann tok rikit ok þat ma nv heyra hvernog þeir telia. Ok þat segia þeir þa er TryGvi konungr var veginn at Olafr veri þa eige foddr ok veri hann enn fyrsta vetr með Eirike moðvR feðr si-nom ok siþan feri hann i Sviþioð til Hakonar gamla ok var þar.ii. vetr ok for þaþan iba/t.iii. vetr. oc þa er hann var hertekin ok i ana/ð selldr ok var hann iþeiri a navð.vi. vetr. En iGa/rðum a/str var hann.ix. vetr oc iVinlande.iii. vetr ok þa for hann til Irlanz ok tök skim ok var hann lVestr löndvm.ix. ár. ok eptir þat feri hann af Englandi oc hefðe þa.ii. vetr ens fiorða tigar. ok þa er Þorir klakka var da/ðr eptir sitt velreþi ok siþan H. iarl ok Olafr kom iNoreg oc tok rikit sem nv var sagt. ok þessir menn samþykiaz Semvndr enn froðe ok Aren froðe Þorgils sonr. At Hacon hafe styrt rikeno þria vetr ens fiorþatigar. siþan er Haralldr fell grafelldr ok þat þycker saman кота ok þesse fra sogn.

Þat kalla menn at Olafr hafi.iii.ar tiðer hafðar. Su en fyrsta er hann var ivfrelsi ok aþian. ok a/nnor tið alldrs hans var með birti ok fregð ok en.iii. með tign ok a hy-gio. er fyrir ma/rgum var at bera. Ok þat та vera at Einar þamba skelmir oc Astriðr syster hans e. Erlingr Skialgs sonr magr O. konungs. hafí ecke hvgleitt þessi.ix. ár e. tiv er hann var i ana/ð er margir hugðu hann davðan. Ok þa er Olafr var fundin af frendvnom. var sem hann veri reistr af da/ða. ok fa/gnoðu allir honom ok ta/lþu þui til alldrs honvm vi. ár ok.xx. en hvartvegge vitni synaz oss merkilig ok hafe hverr slikt at þvi sem syniz. (Bis. 88–91)

17. Sigvrðr iarl tok við trv

18б Ok þat er sagt at ifyrstv er Haralldr en harfagri tök rikit ok þa stvnd er hann var konungr ok allt til O. konungs Tryggva s. var heiðni halldin nær vm alia Noregs bygð ok viða mikil blðtt En England hafðe lenge kristið verit. Þa for Olafr konungr or landi er harm hafðe verit einn vetr i Noregi. harm for vestr til Englanz fim skipum ok sva sem fyr kom harm a/stan af Garða rike eptir velreþe Haconar iarls ok sva for harm asama svmri er harm hafðe verit einn vetr iNorege tvivegis til Englanz ok for aptr vm ha/stið. ok var þa ifa/r með honum Ion byskup ok margir prestar. […] (Bls. 91–92)

Перевод

5. Пророчество матери конунга

1 А в это времяi правил на востоке в Гардарики конунг Вальдамарii, и был он знаменитым мужем. Мать его была пророчицейv, и предвидела она многие вещи, и случалось так, как она говорила. Она была дряхлой. И таков был ее обычай, что в каждый вечер йоляvii ее приносили в палату и она должна была говорить, какие там были новости в мире. И сидела она в кресле перед высоким сиденьем конунга, и когда люди сели на свои места и приготовились пить, то сказал конунг: «Что видишь ты, мать? Нет ли чего опасного для моего государства?». Она сказала, что не видит ничего, что не служило бы к чести и славе этого государства. «Вижу я то, что в это время родился в Нореге сын конунгаviii со светлыми ангелами-хранителями и счастливой судьбой, и над ним великий свет. Он будет здесь воспитываться в этой стране и во многом поддержит твое государство, а затем вернется к себе на родину и будет там конунгом знаменитым и славным, и все же скоро его не станет, и когда он будет призван из мира, тогда его ожидает много большая слава, чем я могла бы рассказать. А теперь отнесите меня прочь, и я теперь не буду больше говорить». Этот Вальдамар был отцом Ярицлейва, отца Хольти, отца Вальдамара, отца Харальда, отца Ингибьёрг, матери Вальдамара, конунга дановх.

6. Про то, как Олав был продан

2 Когда они с Астридi пробыли 3 года у Хакона Старогоiii, он сказал: «Теперь дела обстоят так, что вы пробыли здесь у нас некоторое время, но сила моя заметно убывает; а Хакон ищет вас, и потому здесь небезопасно. Теперь я хочу послать вас на восток в Гардарики к Сигурду, твоему брату, Астрид, который теперь имеет там большой почетvi как сам по себе, так и от того конунга, и это надежная защита; и я предчувствую, что там будет расти сила этого мальчика». Затем он велел хорошо обеспечить их поездку всем необходимым, и собрались они на корабль с купцамиvii, которые плыли на восток в Гарды. И расстался Хакон с ними не раньше, чем они сели на корабль, и расстался с ними хорошо, и вышли они в море. И в этой поездке было у них много разных опасностей и бед, и напали на них викинги, и убили их попутчиков, и взяли все добро. Это были эйстыviii. Некоторые из них были взяты в плен, кто были моложе и более пригодны для работы. Там разлучился Олав со своей матерью, и продавали ее из страны в страну. А Олав был тоже продан в рабствоx, как другие пленники, и три хозяина было у него в этой неволе. И того, кто первым купил его, звали Клеркон, и он убил его воспитателя у него на глазах, Торольва Вшивобородого. А несколько позднее продал он Олава тому человеку, которого звали Клерк, и взял за него хорошего козла. И пробыл он у него некоторое время. А этот человек продал его тому человеку, которого звали Эрес, и взял за него хороший плащ. Жену его звали Рекон, а сына его звали Реасxi. Этот человек был добр к нему, и сделал он из него скорее своего любимого ребенка, нежели порабощенного человека. Там был с ним Торгильс, его брат по воспитанию, и пробыли они 6 лет в языческих странахxiii.

3 И тогда захотел Бог дать проявить себя тому человеку, который раньше был скрыт, его геройским поступкам, которые были задуманы выйти наружу, как будет видно из этого рассказа. У конунга Вальдамара была тогда жена, которую звали Аурлогияi, и была она красивой и мудрой. А Сигурд Эйрикссонii, брат Астрид, был так высоко ценим конунгом, что он должен был улаживать дела конунга и вести его дела и суд, и был у него большой лен, и он собирал для конунга дани со всех его земель, обязанных данью, и решал, что каждая должна платить, (лакуна в 2 листа)

8. О чуде святого креста

10 После этого события собрался Олав со своим войском в путь из Винландаи не хотел там оставаться, и надеялся, что тогда сможет всего скорее выбросить из головы свою печаль, и хотел он тогда отправиться в Гардыii на восток на своих кораблях. И когда он приплыл в Данмарк, сошли они на землю и совершили набег на побережье, согласно обычаю, и угоняют на берег скот, и захватили большую добычу, а местные жители собрались вместе и выступили против них с большим войском. [Олав и его люди спасаются благодаря чуду святого креста.]

Перейти на страницу:
Прокомментировать
Подтвердите что вы не робот:*