Дар'я Ермашкевіч - Сола
Яны прынялі рашэнне перавезці цябе туды ж, і ўвесь гэты час я працягваў падтрым ліваць працаздольнасць тваёй камеры. Я павінен быў чакаць Роберта і дапусціць на выспу толькі яго.
Праз год я скончыў працу над лекамі. Верагоднасць поспеху лячэння склала 99,9 працэнтаў. Заставалася дачакацца бацьку, і тады мая шматгадовая праца была б завершана. Мне падавалася, што я быў шчаслівым, калі б пабачыў яго ў момант твайго абуджэння. Ці не гэта было галоўнай мэтай майго існавання?
Але ён не вярнуўся. Замест яго прыляцеў доктар Шэрмер. Ён назваў код, які быў вядомы толькі Роберту, і я ўпусціў яго.
Шэрмер распавёў мне пра тое, што здарылася за гэты час, а таксама пра тое, што ў бар’еры больш не было сэнсу, і я мог прыбраць яго, каб пераканацца ў дакладнасці яго слоў.
Пасля глабальнай экалагічнай катастрофы, якая ішла ўслед за прымяненнем зброі новага пакалення, па ўсім свеце адбыліся незваротныя змяненні прыродных комплексаў што спрычынілася да масавай гібелі жывых істот і, у прыватнасці, людзей.
Доктар прапанаваў мне сваю дапамогу ў тым, каб узнавіць чалавецтва і захаваць хаця б частку лакальных экалагічных сістэм.
— І гэта ўсё, што засталося?
Экраны перасталі мільгаць і склаліся ў цэласную выяву горада.
— Г эта ўсё, што я ўзнавіў.
— А ўсе гэтыя людзі, жыхары горада. сапраўдныя?
— Канешне, сапраўдныя. Гэта біяробаты. Яны дакладна як сапраўдныя людзі, толькі нашмат лепшыя. Я не дапушчу, каб тое, што адбылося, паўтарылася. Чаму ты плачаш?
— Што здарылася з Робертам?
— Цэнтр, як і цэлы рэгіён, дзе ён размяшчаўся, быў знішчаны падчас вайны. Роберт быў у будынку, калі той выбухнуў. Я не думаю, што ён пакутаваў: хутчэй за ўсё, гэта адбылося імгненна.
Сюзан праглынула камяк у горле і адкінула галаву, каб спыніць слёзы.
— А доктар Шэрмер?
— Я не паспеў узнавіць сістэму да таго моманту, як. Нейкі час я быў адзінай жывой істотай на Зямлі. Але цяпер усё па-іншаму. Прашу цябе, не плач, матулечка.
— Не называй мяне так.
— Але гэта праўда. Азірніся вакол. Ты мела рацыю. У гэты дзень вы стварылі тое, што змяніла ўвесь свет. Разам мы стварылі ідэальную рэальнасць. Глядзі, — карцінкі на экранах пачалі змяняцца вобразамі з розных частак свету. — Больш няма войнаў, голаду, хвароб. Усе людзі ведаюць сваё месца. Яны шчаслівыя.
— Яны не людзі.
— Часткова, так. Аднак не трэба ім пра гэта казаць, — Сола злёгку ўсміхнуўся краёчкамі вуснаў.
— Яны бессмяротныя?
— Не. Я ствараю іх целы на абмежаваны тэрмін, потым я зноўку іх перапрацоўваю і ствараю новыя. Новыя формы, новае напаўненне. Яны развіваюцца і дапамагаюць развівацца сістэме. Хіба гэта не ідэальна?
— Ты ўсё вызначаеш загадзя? Іх жыццё, учынкі?
— Не. Частку параметраў я не задаю, яны атрымліваюцца выпадкова. Г эта гарантуе тое, што сістэма будзе працягваць развівацца і ўдасканальваць сябе.
— А як жа душа?
Сола загадкава ўсміхнуўся, экраны ў сценах зноўку засвяціліся.
— Не думаю, што магу адказаць на гэтае пытанне. Але хіба ты можаш вызначыць, што ў жыхароў горада альбо ў мяне яе няма?
Сюзан апусціла вочы.
— Чаму ты пабудзіў мяне толькі цяпер, калі мінула столькі часу?
— Я хацеў упэўніцца, што сістэма дасягнула таго ўзроўню сталасці, калі ў мяне не ўзнікае бяспекі збою. Я хацеў быць упэўненым, што гэты свет дастаткова харошы, каб зрабіць цябе шчаслівай, ма... Сюзан. Але ты нешчаслівая. Гэта з-за хваробы? Я магу вылечыць цябе. Альбо магу стварыць для цябе новую форму. Ты зробішся адной з нас. Усё, што пажадаеш. Я нават...
Рысы Сола пачалі мяняцца, скулы злёгку прыўзняліся, твар выцягнуўся, валасы афарбаваліся ў руды колер і падоўжыліся, вочы пацямнелі, белы касцюм пераўтварыўся ў сіні швэдар і джынсы.
— Ах, — Сюзан заціснула рот далонямі.
Насупраць яе сядзеў Роберт, такі, якім яна помніла яго ў той дзень, іх апошні дзень разам.
— Я магу ўзнавіць яго для цябе, — нават голас быў ідэальны. — Толькі скажы, чаго ты хочаш.
— Не трэба. Вярні назад сваю знешнасць. Прашу цябе.
— Добра, толькі не плач, калі ласка.
У грудзях сціскаўся камяк, ёй хацелася вярнуцца ў той дзень, адмяніць працэдуру і застацца ў сваім часе. Няхай гэта было б нядоўгае, але шчаслівае жыццё.
«Апошні чалавек на Зямлі», — гэтая думка гучала ў яе галаве як рэха ад гонга, перашкаджаючы разважаць цвяроза.
— Напэўна, табе было самотна, калі ты быў зусім адзін.
— Не, я ніколі не быў адзін па-сапраўднаму. Я ведаў, што ты жывая, толькі чакаеш лепшага дня. Да таго ж, існуюць мільярды мадэлей у маёй галаве — наўрад ці гэта можна назваць адзінотай.
Сола ўсміхнуўся. Сюзан уважліва глядзела ў яго вочы. У ім не было ні пыхлівасці, ні ганарыстасці, ён шчыра хацеў зрабіць яе і ўсіх шчаслівымі. Можа, так нават лепш, што сапраўдных людзей не засталося. Ён быў іншым, больш правільным, гуманным, дасканалым. Яго сапраўды можна было назваць найвышэйшай істотай.
— Мне падаецца, ты стамілася. Давай працягнем нашу размову заўтра?
Сюзан згодна кіўнула і таропка ўстала з крэсла.
— Ты маеш рацыю. Мне трэба пра ўсё вельмі добра падумаць.
Ужо каля дзвярэй ёй у галаву прыйшло пытанне:
— Сола, твой свет дасканалы, але хіба магу я стаць яго часткай, такой, якая я ёсць? Што будзе, калі я не пагаджуся на твае ўмовы? Ты дазволіш мне памерці, калі я захачу менавіта гэтага?
На імгненне ў вачах Сола прамільгнуў страх. Ён чакаў гэтага пытання. Погляд Стваральніка зрабіўся больш мяккім, ён адвярнуўся, і Сюзан нават падалося, што яна пабачыла слёзы.
— Гэта не ўмовы, ты не абавязана іх прымаць. Я адпушчу цябе, калі ты гэтага пажадаеш.
Сюзан сцерла са шчакі слязу і як мага цішэй зачыніла за сабой дзверы.
— Дзякуй.
