KnigaRead.com/
KnigaRead.com » Научные и научно-популярные книги » Иностранные языки » Вадим Грушевский - Гренландские сказки / Tunumiut meeqqanut oqaluttuaat

Вадим Грушевский - Гренландские сказки / Tunumiut meeqqanut oqaluttuaat

На нашем сайте KnigaRead.com Вы можете абсолютно бесплатно читать книгу онлайн "Вадим Грушевский - Гренландские сказки / Tunumiut meeqqanut oqaluttuaat". Жанр: Иностранные языки издательство -, год -.
Перейти на страницу:

– Inoqarpaa (есть тут кто: «люди есть»)? Taama akineqaraluanngilaq (никто не ответил: «/на/ это отвечено так и не было»; akivoq – отвечает; -neqarpoq – показатель страдательного залога). Oqaqqikkaluaraangami (когда она снова /каждый раз/ спрашивала):

– Inoqarpaa (есть тут кто)? Aamma akineqanngilaq (опять никто не ответил).

Ingerlagami, ingerlagami, tappavanersuaq erseriallarpaa pujortuatsiannguaq. Tungaanut ingerlaqqikkami tikileriallarpaa illorujussuaq. Ilummut pilerpoq:

– Inoqarpaa? Taama akineqaraluanngilaq. Oqaqqikkaluaraangami:

– Inoqarpaa? Aamma akineqanngilaq.

Iserpoq (зашла), qulleq ikumasoq (лампа горит: «горящая»; qulleq – лампа /для горения которой используют ворвань – китовый жир/; ikumavoq – горит) inoqarminanilu (а людей /там/ не было). Qitornaarsuni nioriaramiuk (своего ребёнка /из сумки на спине/ вынув; niuvoq – вынимается, достаётся) illermut ingippoq (на кровать присела). Kamii (его унты), alersii utikkamigit (носки наружу вывернув; alerseq – носок) qulliup qulaani panersilerpai (над лампой сушиться /повесила/; panersilerpaa – вешает: «начинает» его/её сушиться; panerpoq – сушится; -tippaa – побуждает его/её к чему-л.). Qitornakasia qialerpoq, qialerpoq (ребёночек её как разрыдается: «заплакал, заплакал). Tigoriaramiuk (взяв его на руки; tiguaa – берёт его/её на руки) pilerpaa (стала его успокаивать: «сказала ему»):

– Attattattattavaa (у-тю-тю-тю-тю)! Taamatut nipangersarlugu (так и успокаивала его; nipangerpoq – молчит):

– Attattattattavaa (у-тю-тю-тю-тю)!

Iserpoq, qulleq ikumasoq inoqarminanilu. Qitornaarsuni nioriaramiuk illermut ingippoq. Kamii, alersii utikkamigit qulliup qulaani panersilerpai. Qitornakasia qialerpoq, qialerpoq. Tigoriaramiuk pilerpaa:

– Attattattattavaa! Taamatut nipangersarlugu:

– Attattattattavaa!

Taama tamaannga akimit asuuna oqarpallattoq (тут /оттуда/ из/-под/ кровати послышалось; aki – кровать /у окна в гренландском доме/):

– Iii (о-хо-хо), unnugu qitornakasiillu neriumaarissikasiit (сегодня ночью /вместе/ с твоим ребёночком тебя /миленькая моя/ съем)!

Iiijaa (ой-ой-ой)! Taava takanani akimi inoqarsimavoq (значит под кроватью всё же кто-то есть: «люди оказались»)! Qitornakasini amakkiukkamiuk (ребёночка /в сумку/ на спине посадив), anipallakkami (выбежала второпях) qimaalluni (бегом: «убегая») aallarpoq (побежала), tasamunga angerlarsimafimmi tungaanut (туда, откуда пришла; angerlarsimafik – место, куда возвращаются; точка отсчёта; angerlarpoq – возвращается; -simavoq – показатель завершённого действия; -fik – место).

Taama tamaannga akimit asuuna oqarpallattoq:

– Iii, unnugu qitornakasiillu neriumaarissikasiit!

Iiijaa! Taava takanani akimi inoqarsimavoq! Qitornakasini amakkiukkamiuk, anipallakkami qimaalluni aallarpoq, tasamunga angerlarsimafimmi tungaanut.

Arpanniarluni (убегая) kingumut qiviarpoq (назад оглянулась). Taavaana kukiffaajoorsuaq anillartoq (/глядит, а это/ огромное чудовище /из дома/ выскочило; kukiffaajooq – мифический монстр в эскимосском фольклоре, имеет внешность великанши с огромными когтями; росомаха; anillartoq – вышедший с шумом, anivoq – выходит; -llarpoq – делает что-л. с напором, буйно). Malilluni (преследуя её) qanilliartuinnalermani (когда к ней приближаться стала; qanilliartorpoq – приближается; -innarpoq – после того как) qitornakasimmi kamii igittaalerpai (своего ребёночка унты /на землю/ швырнула; igippaa – отбрасывает его/её). Kukiffaajoorsuup tigullugit (огромное чудище их подняв) nerigunigit (съев) malillugu (вдогонку: «преследуя») aallaqqittaraaq (снова кинулось).

Arpanniarluni kingumut qiviarpoq. Taavaana kukiffaajoorsuaq anillartoq. Malilluni qanilliartuinnalermani qitornakasimmi kamii igittaalerpai. Kukiffaajoorsuup tigullugit nerigunigit malillugu aallaqqittaraaq.

Ingerlaniaasaarluni (приближаясь к дому; -niarpoq – намеревается; -asaarpoq – вот-вот что-л. сделает) qitornakasimmi atisaanik igitassaarukkami (своего ребёнка одежду бросив), qitornannguakasini amaammiit niugamiuk (своего маленького ребёночка из сумки на спине достав; amaat – женская меховая куртка с сумкой для ношения ребёнка) nalorujuppaa (подбросила; naluppaa – бросает его/её; -rujuppoq – немного; слегка). Taava kukiffaajoorsuup tigoriarlugu (тут огромное чудовище, его подняв) nerivaa (сожрало).

Ingerlaniaasaarluni qitornakasimmi atisaanik igitassaarukkami, qitornannguakasini amaammiit niugamiuk nalorujuppaa. Taava kukiffaajoorsuup tigoriarlugu nerivaa.

Tasamunga qianngarmi nunami tungaanut aallaannarpoq (/туда/ плача в сторону дома: «земли» пошла она; qianngarmi – в слезах), qitornani kukiffaajummut tunniutereerlugu (своего ребёнка великанше отдав; tunniuppaa – отдаёт его/её кому-л.).

Tikilerami (когда /домой/ пришла) qianngarmi suaartalerpoq (в слезах заголосила):

– Qitornannguara kukiffaajoorsuup nereqaa (моего малыша огромное чудище сожрало)! Taama uia ilaalu pilerput (тут её муж и другие говорят):

– Qanorooq (что говоришь)? Qanorooq (что ты несёшь)?

– Qitornannguagooq kukiffaajuup nereqaa (моего малыша, говорю, чудовище сожрало)!

– Illikasik qivittukasiugavit (это ж ты в горы убежала) toquinnakaseqigit (ты его и убила)! uiata pivaa (её муж сказал).

– Naamik (нет), uanga toqunngilara (я не убивала), nerinngilara (не ела)!

Kukiffaajoorsuup nerisorsuuvaa (огромная великанша сожрала: «съевшей его является»)!

Tasamunga qianngarmi nunami tungaanut aallaannarpoq, qitornani kukiffaajummut tunniutereerlugu.

Tikilerami qianngarmi suaartalerpoq:

– Qitornannguara kukiffaajoorsuup nereqaa! Taama uia ilaalu pilerput:

– Qanorooq? Qanorooq?

– Qitornannguagooq kukiffaajuup nereqaa!

– Illikasik qivittukasiugavit toquinnakaseqigit! uiata pivaa.

– Naamik, uanga toqunngilara, nerinngilara! Kukiffaajoorsuup nerisorsuuvaa!

Taava inuit sorsussallutik (тогда люди, намереваясь наказать /великаншу/; sorsuppaa – воюет с ним/с ней; атакует его/её) piareersalerput (готовится стали; piareersarpoq – готовится), kukiffaajoorsuaq ujarniarlugu (огромное чудище чтобы искать = к поискам чудовища). Toorutitsinik sakkussaminnik sanapput sanapput (палки в качестве оружия смастерили; toorutissaq – палка, используемая в качестве оружия; sakkussaq – то, что используется в качестве оружия). Aqagukkunngooq ukua aallakaapput (на следующий день, значит, они все вместе отправились): Aalugulaa, Qiaagik, Najanga, Malaaki, utoqqaanersakasiat Qivikkameerlu (Аалугулаа, Киаагик, Наянга, Малааки, дедушка /ребёнка/ с Кивиккамеек; utoqqaanertaq – самый старший; utoqqaq – старик). Tappavunga ingerlagamik, ingerlagamik (в сторону гор шли они, шли) Qivikkameeq pilerpoq (Кивиккамеек говорит):

– Pavaniippoq, pavaniippoq (/она/ там наверху, там наверху /есть/)!

– Salluinnartukasiuvutit (ты всё врёшь: «лгущая только ты, злодейка, есть»; salluvoq – лжёт)! Namminikasik toqussimassavat (сама ты его и убила, должно быть)!

– Naamik (нет) pikaniippoq, pikaniippoq (там наверху она, наверху /живёт/)!

Taava inuit sorsussallutik piareersalerput, kukiffaajoorsuaq ujarniarlugu. Toorutitsinik sakkussaminnik sanapput sanapput. Aqagukkunngooq ukua aallakaapput: Aalugulaa, Qiaagik, Najanga, Malaaki, utoqqaanersakasiat Qivikkameerlu. Tappavunga ingerlagamik, ingerlagamik Qivikkameeq pilerpoq:

– Pavaniippoq, pavaniippoq!

– Salluinnartukasiuvutit! Namminikasik toqussimassavat!

– Naamik pikaniippoq, pikaniippoq!

Ingerlallutik (идут они, идут: «идя»), aarimmi pujoortunnguaq erserpaat (и правда, дымок увидали; pujoorpoq – дымится; много курит).

Tappavunga tikiukkamik (туда добравшись) iserput (вошли). Iseriaramik (войдя) piareersalerput (готовится /к схватке/ стали). Tamanna akeq naneruartorpaat (под той кроватью посветили /фонарём/; naneruarpaa – пользуется фонарём, чтобы найти что-л. утерянное) soqanngilaq (ничего там не было), kukiffaajoqanngilaq (/никакого/ чудовища нет)!

Ingerlallutik, aarimmi pujoortunnguaq erserpaat.

Tappavunga tikiukkamik iserput. Iseriaramik piareersalerput. Tamanna akeq naneruartorpaat soqanngilaq, kukiffaajoqanngilaq!

Qiasussaqanngimmat (поскольку плакать было некому: «того, кто плакать будет не было поскольку») utoqqartakasik pivaat (дедушке его = ребёнка сказали):

– Illit qianiarit (ты плачь)! Taava tassani qiasuusaalerpoq (тогда тот притворился, что плачет; qiasoq – плачущий; -usaarpoq – делает вид):

– Ahaha attattattavaa (у-тю-тю-тю-тю), ukuaata pilerpaa (его невестка сказала; ukuaq – невестка; золовка). Arlaleriarluni (несколько раз /так/ сделав; arlaleriarpoq – делает что-л. несколько раз) taamaasioreermat (когда это сделала она = вот она его так успокаивала, успокаивала), aarimmi tamaanngaanniit nipi (и правда, оттуда = из-под кровати голос /раздался/):

– Iii (о-хо-хо), unnugu qitornakasiillu neriumaarissikasiit (сегодня вечером и твоего ребёнка, и тебя съем)!

Qiasussaqanngimmat utoqqartakasik pivaat:

– Illit qianiarit! Taava tassani qiasuusaalerpoq:

– Ahaha attattattavaa, ukuaata pilerpaa. Arlaleriarluni taamaasioreermat, aarimmi tamaanngaanniit nipi:

– Iii, unnugu qitornakasiillu neriumaarissikasiit!

Orsuaasanik kukutsipput (/они/ мох подожгли; orsuaasat – /белый/ мох; kukutsippoq – поджигает; kukuppoq – горит) igalaallu tungaanut akimut naneruarlutik (под кроватью, что рядом с окном стояла посветили; igalaaq – окно).

Kukiffaajoorsuaq akimiittoq (огромное чудище-великанша под кроватью /находящееся/)! Tukkaappaat, tukkaappaat (колотили они её, колотили /палками/), qangaammalli toqoreerpaat (/и/ быстро /насмерть/ забили).

Orsuaasanik kukutsipput igalaallu tungaanut akimut naneruarlutik.

Kukiffaajoorsuaq akimiittoq! Tukkaappaat, tukkaappaat, qangaammalli toqoreerpaat.

Tassani uninngaalersullu (там они побыли немного; uninngaarpoq – задерживается где-л.), taqqavannga silami taamak qatituumik oqarpallappoq (снаружи: «с юга», слышь, низкий голос раздался; qatitooq – низкий голос, бас):

Перейти на страницу:
Прокомментировать
Подтвердите что вы не робот:*