Максим Дзевенис - Польские сказки
– Słuchaj, Cyganie (слушай, Цыган) – powiedział wtedy do Cygana (сказал он тогда Цыгану; powiedzieć do kogoś – сказать кому-л.) – ja od ciebie tego Niedźwiedzia kupię (я у тебя этого Медведя куплю). Dam ci to wszystko (дам тебе всё: «это всё»), co mam (что у меня есть), i jeszcze drugie tyle (и ещё столько же; tyle – столько; drugie tyle – столько же).
I Szczupak zagwizdał taką melodię, że Niedźwiedź od razu się uspokoił i zaczął tańczyć. A Szczupak tańczył naprzeciwko niego. I to było tak niesłychane widowisko, że wszyscy ludzie, którzy na to patrzyli, o mało nie poszaleli z radości. Grajek znów zebrał dużo pieniędzy.
– Słuchaj, Cyganie – powiedział wtedy do Cygana – ja od ciebie tego Niedźwiedzia kupię. Dam ci to wszystko, co mam, i jeszcze drugie tyle.
Cygan podrapał się w głowę (Цыган почесал голову: «почесался в голове; podrapać się – почесался), zastanowił się chwilę i zgodził się sprzedać Niedźwiedzia (подумал минуту и согласился продать Медведя; zastanowić się – подумать). Miał zamiar wziąć pieniądze (намеревался взять деньги; zamiar – намерение, mieć zamiar – намереваться), a potem zacząć śledzić Grajka i wypatrzywszy odpowiednią chwilę (а потом начать следить за Музыкантом и, высмотрев = улучив подходящий момент; śledzić kogoś, coś – следить за кем-л., чем-л.; wypatrzyć – высмотреть; odpowiedni – соответствующий, подходящий), ukraść mu i Niedźwiedzia, i Szczupaka (украсть у него и Медведя, и Щуку; ukraść komuś coś – украсть у кого-л. что-л.).
Cygan podrapał się w głowę, zastanowił się chwilę i zgodził się sprzedać Niedźwiedzia. Miał zamiar wziąć pieniądze, a potem zacząć śledzić Grajka i wypatrzywszy odpowiednią chwilę, ukraść mu i Niedźwiedzia, i Szczupaka.
Grajek tego samego dnia dał jeszcze dwa przedstawienia i zebrał tyle pieniędzy (Музыкант в того же дня = в тот же день дал ещё два представления и собрал столько денег), że mógł i Cygana zapłacić (что мог и Цыгана = Цыгану заплатить), i kupić sobie nowe ubranie (и купить себе новую одежду). Ludzie całym tłumem chodzili za nim po ulicach i Grajek stał się od razu najsławniejszym człowiekiem w mieście (люди целой толпой = целыми толпами ходили за ним по улицам, и Музыкант стал тотчас самым знаменитым человеком в городе; od razu – сразу, тотчас).
Grajek tego samego dnia dał jeszcze dwa przedstawienia i zebrał tyle pieniędzy, że mógł i Cygana zapłacić, i kupić sobie nowe ubranie. Ludzie całym tłumem chodzili za nim po ulicach i Grajek stał się od razu najsławniejszym człowiekiem w mieście.
Bardzo często tak bywa (очень часто так бывает), że powodzenie przewraca ludziom w głowach (что успех кружит людям голову: «головы»; przewracać – переворачивать; przewracać w głowie komuś – кружить голову кому-л.; ludzie – люди). Otóż i z Grajkiem tak się stało (так вот и с Музыкантом так/же/ произошло; otóż – итак, так вот). Mimo że w domu czekała na niego głodna żona i dzieci (несмотря на то, что дома ждала его голодные жена и дети; mimo że – несмотря на; czekać na kogoś, coś – ждать кого-л., что-л.), Grajek nie myślał już wcale o tym (Музыкант уже не думал совершенно о том), żeby do nich wrócić (чтобы к ним вернуться). Co innego zaświtało mu w mózgu (что-то /совсем/ другое засвистело у него в голове = пришло ему в голову; zaświstać – засвистеть). Niedaleko miasta mieszkał we wspaniałym zamku książę (недалеко от города жил в великолепном замке князь; niedaleko czegoś – недалеко от чего-л.), który miał córkę słynącą z urody (у которого была дочь, славившаяся /своей/ красотой; słynąć z czegoś – славиться чем-л.), ale strasznie kapryśną (но ужасно капризная). Nazywano ją (её называли) „Ziewającą Księżniczką (Зевающая Княжна)”, bo zawsze była ze wszystkiego niezadowolona (потому что она всегда была всем недовольна; niezadowolony z kogoś, czegoś – недовольный кем-л., чем-л.), nic jej się nie podobało i z nudów całymi dniami tylko ziewała (ничего ей не нравилось, и она только целыми днями зевала от скуки; nuda – скука; z nudów – со скуки).
Bardzo często tak bywa, że powodzenie przewraca ludziom w głowach. Otóż i z Grajkiem tak się stało. Mimo że w domu czekała na niego głodna żona i dzieci, Grajek nie myślał już wcale o tym, żeby do nich wrócić. Co innego zaświtało mu w mózgu. Niedaleko miasta mieszkał we wspaniałym zamku książę, który miał córkę słynącą z urody, ale strasznie kapryśną. Nazywano ją „Ziewającą Księżniczką”, bo zawsze była ze wszystkiego niezadowolona, nic jej się nie podobało i z nudów całymi dniami tylko ziewała.
O rękę Księżniczki starało się wielu urodziwych i bogatych młodzieńców (руки Княжны добивалось много красивых и богатых юношей; starać się o coś – хлопотать о чём-л.; добиваться чего-л.), ale ona wszystkich odpalała (но она всех отшивала; odpalać – отказывать /жениху/, отшивать). Zapowiedziała w końcu (в конце концов объявила), że tylko za takiego człowieka za mąż wyjdzie (что только за такого человека за муж выйдет), który jej potrafi pokazać sztukę (который ей сможет показать фокус; potrafić – суметь, смочь; sztuka – штука; искусство, умение; фокус), jakiej jeszcze nie było na świecie (какой ещё не было на свете; świat). Grajek pomyślał sobie (Музыкант подумал себе), że tego, żeby Szczupak tańczył z Niedźwiedziem, jeszcze nikt na świecie nie widział (что того, чтобы Щука танцевала с Медведем, ещё никто на свете не видел; świat – мир, свет), choć widziano podobno (хотя видели будто бы; podobno – якобы, как будто, будто бы), jak tańcowała ryba z rakiem (как плясала Рыба с Раком; tańcować – плясать), a pietruszka z pasternakiem (и петрушка с пастернаком), i postanowił starać się o rękę Księżniczki (и решил добиваться руки Княжны).
O rękę Księżniczki starało się wielu urodziwych i bogatych młodzieńców, ale ona wszystkich odpalała. Zapowiedziała w końcu, że tylko za takiego człowieka za mąż wyjdzie, który jej potrafi pokazać sztukę, jakiej jeszcze nie było na świecie. Grajek pomyślał sobie, że tego, żeby Szczupak tańczył z Niedźwiedziem, jeszcze nikt na świecie nie widział, choć widziano podobno, jak tańcowała ryba z rakiem, a pietruszka z pasternakiem, i postanowił starać się o rękę Księżniczki.
Spędził noc w najpiękniejszym hotelu w mieście (он провёл ночь в лучшей гостинице города: «в городе»; piękny – прекрасный, хороший), w którym wynajął trzy pokoje (в которой снял три комнаты), jeden dla siebie (одну для себя), jeden dla Szczupaka i jeden dla Niedźwiedzia (одну для Щуки и одну для Медведя), i na drugi dzień od samego rana wybrał się do książącego zamku (и на другой день с самого утра собрался в княжеский дворец; książęcy – княжеский). Z początku służba nie chciała go wpuścić (сначала прислуга не хотела его впустить = впускать; z początku – сначала; wpuścić – впустить). Stary, siwy kamerdyner był nawet dla niego bardzo niegrzeczny (старый, седой камердинер был даже к нему очень нелюбезен; niegrzeczny dal kogoś – невежливый, неучтивый, нелюбезный к кому-л.). Dopiero kiedy Grajek zagrał i Szczupak zatańczył z Niedźwiedziem (только когда Музыкант заиграл, и Щука затанцевала с Медведем), olśniony kamerdyner pędem puścił się do Księżniczki (восхищённый камердинер бегом бросился к Княжне; olśnić – перен. ослепить; поразить, восхитить; pędem – очень быстро, стремительно, бегом; pęd – стремительное движение), żeby jej zameldować o przybyciu niezwykłych tancerzy (чтобы доложить ей о прибытии необычных танцоров).
Spędził noc w najpiękniejszym hotelu w mieście, w którym wynajął trzy pokoje, jeden dla siebie, jeden dla Szczupaka i jeden dla Niedźwiedzia, i na drugi dzień od samego rana wybrał się do książącego zamku. Z początku służba nie chciała go wpuścić. Stary, siwy kamerdyner był nawet dla niego bardzo niegrzeczny. Dopiero kiedy Grajek zagrał i Szczupak zatańczył z Niedźwiedziem, olśniony kamerdyner pędem puścił się do Księżniczki, żeby jej zameldować o przybyciu niezwykłych tancerzy.
Księżniczka, która leżała na kanapie i ziewała z nudów (Княжна, которая лежала на диване и зевала от скуки), ogromnie się z tego ucieszyła (чрезвычайно тому обрадовалась; ucieszyć się z czegoś – обрадоваться чему-л.), że będzie miała ciekawe widowisko (что увидит интересное зрелище: «что будет иметь…»). Kazała Grajkowi iść ze Szczupakiem i z Niedźwiedziem do ogrodu i niebawem zjawiła się sama (приказала Музыканту идти с Щукой и Медведем в сад, и вскоре появилась /там/ сама; ogród – сад).
Grajek, ujrzawszy ją, oniemiał z podziwu (Музыкант, увидев её, онемел от восторга). I nie tyle go zadziwiła nadzwyczajna uroda Księżniczki (и не столько поразила его необычайная красота Княжны), co jej włosy (что = сколько её волосы). Trzeba wiedzieć (нужно знать), że Księżniczka z nudów malowała sobie każdy włos na inny kolor (что княжна со скуки красила себе каждый волос в иной цвет) i wskutek tego miała na głowie włosy wszystkich kolorów (и в результате этого у неё на голове были волосы всех цветов), jakie są na świecie (которые есть на свете).
Księżniczka, która leżała na kanapie i ziewała z nudów, ogromnie się z tego ucieszyła, że będzie miała ciekawe widowisko. Kazała Grajkowi iść ze Szczupakiem i z Niedźwiedziem do ogrodu i niebawem zjawiła się sama.
Grajek, ujrzawszy ją, oniemiał z podziwu. I nie tyle go zadziwiła nadzwyczajna uroda Księżniczki, co jej włosy. Trzeba wiedzieć, że Księżniczka z nudów malowała sobie każdy włos na inny kolor i wskutek tego miała na głowie włosy wszystkich kolorów, jakie są na świecie.
Grajek, który w nowym ubraniu (который в новой одежде), wystrzyżony (постриженный), umyty (умытый), ogolony i uperfumowany bardzo pięknie wyglądał (побритый и надушенный /духами/, очень красиво выглядел; ogolić – побрить), ogromnie się podobał Księżniczce (чрезвычайно нравился Княжне). Uśmiechnęła się do niego przyjaźnie i powiedziała (она улыбнулась ему дружелюбно и сказала; uśmiechnąć się do kogoś, czegoś – улыбнуться кому-л., чему-л.):
– Bardzo się cieszę (я очень рада: «радуюсь»), że pan przyszedł mi pokazać tak niezwykłe widowisko (что вы пришли мне показать такое необычное зрелище).
Grajek, który w nowym ubraniu, wystrzyżony, umyty, ogolony i uperfumowany bardzo pięknie wyglądał, ogromnie się podobał Księżniczce. Uśmiechnęła się do niego przyjaźnie i powiedziała:
– Bardzo się cieszę, że pan przyszedł mi pokazać tak niezwykłe widowisko.
Księżniczka powiedziała tak przez grzeczność (княжна сказала так из вежливости; przez – из, из-за /о причине/), bo przez tę krótką chwilkę (потому что за ту короткую минутку), gdy szła ze swego pokoju do ogrodu (когда она шла из своей комнаты в сад), już ją ogarnęła nuda i straciła chęć do zabawy (её уже охватила скука, и она потеряла охоту развлекаться: «развлечения»; chęć do czegoś – желание, охота чего-л.). Ale kiedy Szczupak zaczął tańczyć z Niedźwiedziem (но когда Щука начала танцевать с Медведем), wpadła w zachwyt (пришла в восторг/восхищение; wpaść – впасть /в какое-л. состояние/; wpaść w zachwyt – прийти в восторг/восхищение), śmiała się do rozpuku (хохотала до упаду; śmiać się – смеяться, хохотать; śmiać się do rozpuku – хохотать до упаду), klaskała w dłonie i kazała im tańczyć raz po raz (хлопала в ладони и велела им танцевать раз за разом; dłoń – ладонь; raz po raz – раз за разом). W końcu Niedźwiedź i Szczupak tak się pomęczyli (в конце концов Медведь и Щука так замучились), że razem wywrócili się na trawę i leżeli jeden obok drugiego głośno sapiąc (что вместе повалились на траву и лежали один возле другого = рядом друг с другом, громко сопя).
