Л Дайнеко - Чалавек з брыльянтавым сэрцам (на белорусском языке)
Шышкагаловiкi шчыльна абкружылi людзей, пачалi разглядваць iх. Так дзецi разглядваюць незнаёмую цацку.
- Якiя яны страшныя, - прашаптала Вера.
Замест зубоў у роце ў шышкагаловiкаў мелiся вузкiя металiчныя пласцiнкi з мноствам дзiрачак. У iх не было павекаў i броваў, чырвоная скура на шчоках была падобна на кракадзiлавую, вiднелася ўсяго адна наздрына, i тая на самым кончыку тоўстага кароткага носа.
Шышкагаловiк, якi трымаў у руках скрынку з маслам, пастаяў-пастаяў i раптам плюхнуў жменю масла проста ў твар Клёну, пачаў размазваць.
- Адчапiся, агiдзiна! - закрычаў Клён.
Пэўна, крык падзейнiчаў, бо шышкагаловiк, схiлiўшы галаву на левае плячо, адступiў, застыў, як каменны. Затое трое ягоных сяброў у iмгненне вока падскочылi да Буслейкi. Адзiн моцна сцiснуў стрэсаператару кiсцi рук не варухнешся, другi адкiнуў яму галаву назад, надавiўшы на нiжнюю скiвiцу, адкрыў рот; трэцi пачаў залiваць у рот стрэсаператару гарэлку. Радаслаў моршчыўся, захлiпваўся, круцiў вачамi, але нiчога не мог зрабiць. Тады Вера, iрвануўшыся да шышкагаловiка, выбiла ў яго з рук бутэльку. Тая пакацiлася, забрынчэла. Салдаты СЦ здзiўлена пазiралi на Веру.
- Уцякайма! - крыкнуў Клён, плюючыся, абцiраючы з твару масла.
Яны што ёсць моцы пабеглi па гарачым патрэсканым асфальце, прычым адразу ж звярнулi ў прахадныя двары, бо на Нямiзе iх бы накрыў агнямёт. Усё было забiта густым едкiм дымам: дзiцячыя пляцоўкi, скверыкi, пад'езды. На клумбе з панiклымi кветкамi стаяў, як здань, магутны чорны дог, з разяўленай мокрай пашчы вывальваўся чырвоны язык. Дзяўчынка гадоў дзесяцi, што вывела сабаку на прагулку, пэўна, не магла з iм саўладаць, бо хлiпала носам i бездапаможна сцiскала ў руцэ павадок.
- Iдзi дадому. Чаго аслупянеў? - строга сказаў Буслейка догу.
Сабака глянуў на яго, мiргнуў карычневымi вачамi, паслухмяна патрухаў у пад'езд.
- Што будзем рабiць? - стомлена спытала Вера. Буслейка ўсмiхнуўся.
- Адзiн мудрэц казаў: "Я нiколi не думаю пра будучыню. Даволi хутка яна прыходзiць сама". А калi быць сур'ёзным, то трэба прабiрацца на вулiцу Заслаўскую - там нашага Клёна ўжо даўно зачакалiся.
Клён з удзячнасцю зiрнуў на стрэсаператара.
Яны, трымаючыся падалей ад будынкаў, з якiх адкрышвалiся, ляцелi ўнiз кавалкi цэглы i аблiцовачная плiтка, пабеглi праз дым. Спераду - Радаслаў, за iм - Вера. Клён трымаўся ў ар'ергардзе. Рабiлася горача. Пот залiваў шчокi. Раптам накрыўка каналiзацыйнага люка, якi толькi што пераскочыў Буслейка, са звонкiм грукатам адчынiлася, адвалiлася. Адтуль, з-пад зямлi, вытыркнулася доўгая ружоваскурая рука, схапiла Веру за нагу, рэзка рванула ўнiз. Усё адбылося iмгненна.
- Ой! - крыкнула Вера, i ўжо былi толькi вiдны яе плечы, рукi i галава.
- Радаслаў! Клён! Хлопчыкi! Ратуйце! - са слязьмi ў голасе залямантавала яна.
Буслейка з Клёнам за рукi i плечы пацягнулi яе з люка, з цяжкасцю, але выбавiлi на паверхню. Яна была басанож, прыгожыя блакiтныя кеды засталiся ў калодзежы. Калi яна ўбачыла свае ногi, то жахнулася i закрыла вочы далонямi. На нагах была ружовая, нiбы дзiцячая, скура, абсалютна такая, як у шышкагаловiкаў.
- Божа, што яны зрабiлi? - заплакала Вера.
- Вера, пойдзем, - асцярожна крануў яе за плячо Клён.
Але яна несуцешна плакала.
- У пазамiнулым годзе я заняла чацвёртае месца на конкурсе "Спадарыня Навука", - праз горкiя iскрыстыя слёзы казала яна. - Я выступала ў залацiстым купальнiку. Мае ногi...
Вера, як да чужых, з гiдлiвасцю i жахам дакранулася да сваiх ног, пагладзiла iх, i раптам яе рукi зрабiлiся такiмi ж - ружовымi, ашаламляльна-яркiмi. Гэта для жаночай душы было ўжо занадта. Вера неяк сутаргава ўсхлiпнула i страцiла прытомнасць.
- Пракляцце! - гнеўна закрычаў, узняў угору кулакi Радаслаў Буслейка. Каму патрэбна такое?! Колькi можна цярпець?! Чаго хоча ад нас СЦ?!
Ён быў у шаленстве - махаў кулакамi i тупаў нагамi, пляваўся. Клён з трывогай глядзеў то на Веру, то на Радаслава.
I ў гэты мiг у небе, якраз у iх над галовамi, з'явiлася чорная-чорная хмарка, падобная на шар, шумлiвая, уся ў зiхоткiх маланках. Загрымеў гром, падзьмуў парывiсты гарачы вецер. Стала цяжка дыхаць. Вера застагнала, пачала павольна расплюшчваць вочы.
Чорная хмарка з неймавернай хуткасцю наблiзiлася да зямлi. У суседнiх будынках нiбы самi сабой расчынiлiся ўсе вокны, зазвiнела, пасыпалася шкло. Дрэвы i дрэўцы, якiя раслi навокал, кветкi на клумбах разам зашалясцелi, нiзка нахiлiлiся, прычым кветкi адразу ж згарнулi ў пучок свае пялёсткi, быццам разумелi - iм немагчыма глядзець на тое, што зараз адбудзецца.
Хмарка села на зямлю пасярод двара, пачала шыпець, булькатаць, нечакана раскалолася на дзве палавiны, i з яе выкацiлася яркая зорка.
- Маленькi Пяцiног, - зачаравана i адначасова спалохана сказаў Клён.
Так, гэта быў Пяцiног, абсалютная копiя таго Пяцiнога, з планеты Вар, але разоў у дзесяць меншы. Ён пайшоў-пакацiўся проста на Радаслава Буслейку.
- Сыдзi з дарогi i аддай жанчыну! - загрымеў над дваром, здавалася, над усiм Менскам уладны жалезны голас.
- Убiрайся прэч, - цвёрда сказаў стрэсаператар. - Гэта жанчына i гэты юнак - мае сябры. Пакуль б'ецца ў грудзях сэрца, пакуль рука можа сцiскацца ў кулак, ты iх не возьмеш.
- Станавiся на каленi, iначай раздушу i спалю! - грымеў жалезны голас.
- Убiрайся прэч, - упарта нахiлiў светлавалосую галаву Буслейка.
Клён i Вера не дыхаючы глядзелi на яго i на Пяцiнога. Яны пачыналi разумець, што менавiта ў гэтае iмгненне, на гэтым дымным няўтульным двары, дзе амаль да самай травы схiлiлiся тонкiя кволыя дрэўцы, дзе нетутэйшым крыклiвым святлом залiта дзiцячая пясочнiца, аўтамабiльчыкi, лялькi i рыдлёвачкi ў ёй, адбываецца сутыкненне дзвюх цывiлiзацый, дзвюх несумяшчальных суперсiстэм. Iмя iм - Зямля i Сiняя Зорка, Чалавек i Пяцiног, Душа i Ўсёсакрушальная Сiла...
Было вiдно, што Радаславу вельмi-вельмi цяжка. Твар збялеў, шчокi завастрылiся, плечы i рукi нервова трымцелi, быццам гнёў яго нечуваны страшэнны цяжар, ад якога, як гаворыцца ў народных казках, людскiя ногi па калена ўваходзяць у пясок. Было вiдно, што тая сiла, якая ляцiць, струменiцца з Пяцiнога, хоча, чаго б гэта нi каштавала, прымусiць стрэсаператара стаць на каленi, зламаць i патушыць ягоны ўпарты позiрк.
- На каленi! - грымеў, накочваючыся на Буслейку, Пяцiног.
Радаслаў, сцяўшы зубы, маўчаў, адважна пазiраў на яго. Толькi густы пот, як халодная вечаровая раса, клаўся на лоб.
I тут прагучаў аглушальны выбух, высока ўзвiўся фантан агню. Клёна з Верай ударная хваля адкiнула на дзiцячую пясочнiцу. Яны ляжалi на ўтаптаным маленькiмi чаравiчкамi жоўтым пяску, працiралi вочы i нiкога не бачылi - нi Буслейкi, нi Пяцiнога. Пуста было наўкол.
- Радаслаў! - з адчаем пазiраючы ў неба, закрычала што ёсць моцы Вера.
- Радаслаў Алесевiч! - закрычаў Клён.
I раптам як бы лопнулi нябачныя абручы, што да самай апошняй хвiлiны сцiскалi, скручвалi неба i зямлю, усё наваколле. Адразу пырснула з-за хмар сонца, развеяўся дым, весела заблiшчалi шыбы ў вокнах, выбеглi на вулiцу дзецi. Адразу ж па ўсiм Менску - на Серабранцы i Чыжоўцы, у Вяснянцы i Кунцаўшчыне - салдаты СЦ iмгненна спынiлi бой, селi, хто дзе знаходзiўся, на зямлю, на бетон, на рэйкi, абшчапiлi галовы рукамi i з неймавернай хуткасцю пачалi змяншацца ў аб'ёме, пакуль не знiклi. Так знiкаюць, так гiнуць медузы, выкiнутыя морам на гарачы пясок. Адразу ж робаты, разбiўшыся на атрады, памаршыравалi ў месцы ранейшай дыслакацыi. Паперадзе iх горда крочылi робаты-трубачы.
