Жорж Сименон - Чалавек на лаўцы (на белорусском языке)
- Вы што, ездзiлi ў Клермон-Феран? Бачылi бацькоў?
- Яшчэ не.
Раптам Арлета ўскочыла з ложка, кiнулася да дзвярэй i адчынiла iх. Там стаяла гаспадыня.
- Дык ты падслухоўваеш?
- Я хацела ўвайсцi.
- Пакiнь мяне ў спакоi! Не стой тут, чуеш?
Мэгрэ i не паварушыўся.
Дзяўчына вярнулася i села на ложак.
- Вы жывяце тут ужо год, - распачаў Мэгрэ. - Бавiце ў гэтым доме амаль увесь час i ведаеце пра ўсё, што тут адбываецца. Цi бываў тут адзiн чалавек, якi прыходзiў раней досыць часта, але пасля смерцi пана Луi нагою сюды не ступiў?
Зрэнкi ў дзяўчыны, здавалася, звузiлiся. Яна яшчэ раз падышла да дзвярэй, прыслухалася. Але за дзвярыма нiкога не было.
- Ва ўсякiм разе, ён прыходзiў не да мяне.
- А да каго?
- Самi ведаеце. Думаю, мне трэба апрануцца.
- Навошта?
- Пасля гэтай размовы мне лепш тут не затрымлiвацца.
Яна скiнула з сябе халат, гэтым разам ужо не думаючы спакушаць камiсара, надзела трусы, лiфчык i падышла да шафы.
- Мне трэба было ведаць, што скончыцца гэтым... А вы, напэўна, вялiкi спец?
- Гэта мой хлеб - знаходзiць злачынцаў.
- Дык вы яго знайшлi?
Яна надзела сукенку i цяпер хуткiмi рухамi фарбавала вусны.
- Не яшчэ.
- Вы ведаеце, хто ён?
- Вы мне скажаце гэта.
- Вы ўпэўнены?
Мэгрэ выняў з кiшэнi партманет i дастаў з яго фатаграфiю чалавека гадоў трыццацi, са шрамам на левай скронi.
Арлета зiрнула на фатаграфiю, аднак нiчога не сказала.
- Гэта ён?
- Вы ж ведаеце.
- Я памыляюся?
- Куды мне дзецца, пакуль вы яго арыштуеце?
- Наш iнспектар знойдзе вам надзейнае месца. Што вы ведаеце пра Марка?
- Каханак гаспадынi. Можа, тут не трэба гаварыць пра гэта?
- Дзе ён цяпер?
Не адказаўшы, яна згэмтала рэчы ў валiзу. Вiдаць было, што яна дужа спяшаецца выйсцi з гэтага дома.
- Мы прадоўжым гаворку на вулiцы, - сказала яна, сабраўшыся.
Камiсар узяў валiзу.
- А вы галантны кавалер!
Яны спусцiлiся ўнiз. Дзверы ў гасцёўню былi адчыненыя. Гаспадыня замерла на парозе.
- Ты куды? - з трывогаю запыталася яна ў Арлеты.
- Туды, куды павядзе камiсар.
- Вы яе арыштавалi?
Больш гаспадыня нi пра што не запыталася. Праводзiўшы Мэгрэ з Арлетаю позiркам, яна падышла да акна i адсунула штору.
Мэгрэ ўпiхнуў валiзу ў машыну i сказаў Лапуэнту:
- Я прышлю каго-небудзь на змену. Прыходзь адразу ў бар на плошчы Рэспублiкi.
- Добра, шэф.
Потым Мэгрэ аддаў загад шафёру i пайшоў з Арлетаю.
- Дзе цяпер Марка? - запытаўся камiсар у яе ўжо ў бары, заказаўшы два аперытывы.
- Не ведаю. Калi вы прыйшлi да нас упершыню, гаспадыня папрасiла мяне пазванiць яму i сказаць, каб ён болей не прыходзiў i не званiў ёй, пакуль яна сама не акажацца.
- Калi i адкуль вы яму званiлi?
- Праз паўгадзiны пасля таго, як вы пайшлi, з рэстарацыi на бульвары Вальтэра.
- Вы гаварылi з iм асабiста?
- Не. Я патэлефанавала Фелiксу, афiцыянту з бара "Покер Дас" на вулiцы Дуэ.
- Марка не аказваўся?
- Не. Яна страшэнна нервуецца. Яна старэйшая за яго гадоў на дваццаць i падазрае, што ён падгульвае.
- Грошы ў яго?
- Не ведаю. Але ён прыходзiў таго дня, калi забiлi пана Луi.
- А якой гадзiне?
- Каля пяцi. Яны зачынiлiся ў яе ў пакоi.
- А гаспадыня заходзiла ў пакой Турэ?
- Магчыма. Я не звярнула ўвагi. Ён прабыў у яе прыкладна гадзiну i пайшоў, я чула.
- Хто-небудзь з вас звязваўся з iм пасля па просьбе гаспадынi?
- Не. Яна чакала, што за намi будуць сачыць.
- I што тэлефон могуць праслухоўваць, таксама падазравала?
- Яна аб усiм здагадалася, калi вы пакiнулi люльку. Ёй палец у рот не кладзi. Я яе не надта люблю, але ўсё-такi мне яе шкада. Яна шалее праз яго. Гэта ўжо хвароба.
Калi прыйшоў Лапуэнт, яны ўжо спакойна гаманiлi аб нейкiх драбнiцах. Ён сеў, не падымаючы вачэй на дзяўчыну, - яна ж разглядвала яго, усмiхаючыся.
- Зараз ты адвядзеш гэтую прыгажуню ў якi-небудзь цiхi гатэль i здымеш два сумежныя пакоi. Шукай непадалёк. Калi ўладкуешся, патэлефануй. Глядзi, каб яна нi з кiм не сустракалася i не выходзiла з нумара.
Калi Лапуэнт з Арлетаю выйшлi з бара, камiсар усмiхнуўся: нельга было зразумець, хто каго вядзе, гэтак Лапуэнт заглядваўся на дзяўчыну.
Мiнулi два днi.
Афiцыянт Фелiкс з бара на вулiцы Дуэ раптам знiк. Знайшлi яго на кватэры ў сябра. Ён вытрымаў доўгi начны допыт, але ўранку прызнаўся, што ведае Марка, i сказаў, дзе яго шукаць.
Марка ўцёк з Парыжа i хаваўся ў начлежным рыбацкiм доме.
Ён двойчы стрэлiў, перш чым яго схапiлi, але нiкога не паранiў. Грошы Турэ ён хаваў у поясе, якi яму пашыла Марыета Жыбон.
Ужо ўвечары таго дня, напiсаўшы рапарт суддзю Камельё, Мэгрэ згадаў дома пра Арлету з Лапуэнтам i ляпнуў сябе па лобе.
- От чорт, забыўся!
- Што-небудзь важнае? - запыталася панi Мэгрэ.
- А, думаю, што не. Ужо позна, i лепей паправiць гэтую справу ўранку, усмiхнуўся ён.